چه میشود که یک شهر مناسب گردشگری می گردد؟
به گزارش دور زمین، گردشگری شهری، یکی از مهم ترین مؤلفه های گردشگری در هر کشور است. پژوهشگران دانشگاهی در پژوهشی که در این خصوص انجام داده اند، ارائه الگویی برای توسعه پایدار این نوع گردشگری را دنبال نموده اند.
به گزارش خبرنگاران، گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین صنایع توسعه پایدار در هر جامعه ای شناخته می گردد که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، شهری و محیطی برخوردار است.
تمرکز بر جنبه های مختلف صنعت گردشگری، همراه با برنامه ریزی های مدیریت محلی و ملی هر جامعه ای، نقش بسیار مهمی در فرایندهای بین المللی و ملی آن جامعه ایفا می نماید. جاذبه های گردشگری به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی توسعه گردشگری، به مثابه منابع خامی هستند که بهره برداری بهینه از آن ها مستلزم توجه به فرایندهای ایجاد ارزش افزوده در آن هاست.
در این میان، بر اساس گفته متخصصین، گردشگری شهری با دو انگیزه و هدف اصلی تجارت (اقتصاد) و فرهنگ شناخته گردیده است که شامل مسافرت به شهر با انگیزه های مختلف بر پایه جاذبه های گوناگون، امکانات و تسهیلات شهری که در شخص ایجاد جذابیت و انگیزه می نماید، هستند. گردشگری شهری به عنوان یکی از زیر بخش های مهم فعالیت گردشگری به میزان زیادی مورد توجه قرار گرفته و در فرایند جهانی شدن، اهمیت روزافزونی یافته است. بازار گردشگری شهری، به سرعت درحال گسترش است و شرایط مطلوب بازار بسیاری از برنامه ریزان شهری را به توسعه گردشگری به عنوان بخش مهمی از سیاست شهری دچار وسوسه نموده است.
در این خصوص، محققانی از دانشگاه تهران دست به انجام پژوهشی زده اند که در آن سعی گردیده است الگویی برای توسعه پایدار گردشگری شهری ارائه گردد.
مقایسه ای میان لاهیجان و چند شهر دیگر
در این تحقیق که با محوریت شهر لاهیجان در استان گیلان انجام گردیده است، پاسخ به این سؤالات، هدف اصلی تحقیق بوده است: توان ها و چالش های پیشروی گردشگری شهر لاهیجان کدامند؟ آیا شهر لاهیجان می تواند در روبرو با رقبای منطقه ای به توسعه نقش و صندلی خود در زمینه گردشگری شهری دست یابد؟
محققان برای این پژوهش کاربردی- توسعه ای که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، پس از تشریح نقش و اهمیت گردشگری شهری از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، به آنالیز توان ها و چالش های حال و پیش رو شهر لاهیجان و ترسیم اهداف و راه های رسیدن به آن با استفاده ازنظر متخصصان و صاحب نظران امر پرداخته اند.
یافته های این تحقیق بیانگر آن است که از بعد اجتماعی و فرهنگی، شهرهای ماسوله و فومن، بزرگ ترین رقیب منطقه ای برای شهر لاهیجان در زمینه گردشگری شهری محسوب می شوند. این دو شهر با تأکید بر ویژگی های فرهنگی و همچنین، تبلیغات مناسب در کنار برگزاری مراسم های سنتی توانسته اند به موفقیت در زمینه گردشگری شهری دست یابند.
پس ازاین دو شهر، شهر بندر انزلی بالأخص درزمینه ابعاد اکوتوریسم به عنوان رقیبی جدی محسوب می گردد. پس ازاین شهر نیز رشت واقع شده است.
محقق اصلی این پژوهش، دکتر کرامت زیاری، استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران و همکارانش می گویند: درمجموع، با آنالیز تمام شاخص ها و ابعاد می توان گفت بزرگ ترین رقیب منطقه ای شهر لاهیجان درزمینه گردشگری شهری، شهر بندر انزلی است که با سرمایه گذاری های دولتی و خصوصی و همچنین، چشم اندازهای زیبا و جذاب برای گردشگران توانسته به موقعیت مناسبی درزمینه گردشگری شهری دست یابد.
این محققین می افزایند: همچنین براساس یافته های پژوهش ما، مؤلفه وجود مراکز اقامتی مناسب، کمیاب ترین، تقلیدناپذیرترین و غیرقابل جایگزین ترین مزیت لاهیجان معرفی گردید. به علاوه، مؤلفه های وجود تنوع مراکز تفریحی گردشگری در شهر لاهیجان، وجود چشم اندازهای زیبا و منحصربه فرد و وجود بازار محلی و مراکز خرید مناسب در شهر، بالاترین تناسب راهبردی را دارا هستند.
همچنین، مؤلفه های بهبود وضعیت اقتصادی کشور، افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی و سیاست های کلان کشور در دوری از اقتصاد تک محصولی دارای بالاترین قدرت تأثیرگذاری هستند و مؤلفه های خدمات مناسب رفاهی و تفریحی در سطح شهر و وجود چشم اندازهای زیبا و منحصربه فرد دارای بالاترین درجه ضرورت هستند.
یافته های فنی این پژوهش که می تواند ضمن کمک به شناسایی بهتر مؤلفه های گردشگری شهری در خطه شمال، به عنوان راهبردی جهت ارائه الگوی توسعه پایدار گردشگری شهری در کل کشور به کار گرفته گردد، در نشریه گردشگری شهری که توسط دانشگاه تهران منتشر می گردد، ارائه گردیده است.