فواید چرت زدن در طول روز
به گزارش دور زمین، با توجه به ساعات طولانی و حجم کار روزانه، اعم از اجباری یا اختیاری بودن آن، حفظ اندازه انرژی در تمام روز، کار آسانی نیست. چقدر خوب بود اگر ما مثل یک کامپیوتر بودیم که می توانستیم در وسط روز با فشار یک دگمه تجدید قوا کنیم، همه چیز را از نو آغاز کنیم و بتوانیم به کارمان ادامه دهیم.
این دگمه، یا دست کم مکانیسمی که بتواند کار مشابهی انجام دهد، وجود دارد و آن یک خواب کوتاه است. طبق شواهد علمی فزاینده، خواب کوتاه یا به اصطلاح یک چرت، وسیله باارزشی است که می تواند همان اندازه انرژی و حضور فکری را که در آغاز روز داریم به ما بازگرداند.
گای میدوز، متخصص فیزیولوژی خواب، و از موسسین مدرسه خواب در لندن می گوید: فایده اصلی خواب های کوتاه این است که اثر های فیزیولوژیکی را که پس از بیدارشدن از خواب پیش می آید، خنثی می نماید از لحظه ای که از خوب بیدار می شویم افزایش ادنوزین یک ماده شیمیایی موجود در مغز که ناشی از سوخت و ساز است است، آغاز می گردد.
او می افزاید که هر قدر بیشتر بیدار بمانید ادنوزین زیادتری در مغز شما جمع می گردد و احساس خواب آلودگی شما را بیشتر می نماید. ولی وقتی چُرت کوتاهی می زنیم، از اندازه ادنوزین کم می گردد و از راه سوخت و ساز اندازه کمی از آن وارد سیستم ما می گردد و به افزایش سطح انرژی ما یاری می نماید و سبب می گردد بیشتر احساس بیداری و حضور فکر کنیم.
این به بهتر شدن روحیه ما یاری می نماید و باعث می گردد سریع تر عکس العمل نشان دهیم؛ احتمال اشتباه کردن ما کمتر شده و روی کاری که باید بعد از ظهر انجام دهیم، تمرکز و توجه بیشتری داشته باشیم.
فوایدی که گای میدوز به آن تاکید می نماید به وضوح ناشی از یک خواب کوتاه مدت 10 تا 20 دقیقه ای است.
سارا مدنیک، پژوهشگر خواب و نویسنده کتاب یک خواب کوتاه بکن! زندگی ات را عوض کن می گوید اگر در پی بهبود حافظه، خلاقیت، تقویت قوه ادراک یا فکر آگاهی هستید، به خواب طولانی تری تا 90 دقیقه نیاز دارید.
سارا مدنیک، پژوهشگری که بیش از بیست سال در باره اثرات خواب تحقیق نموده می گوید در طولانی ترین خواب های کوتاه که بین 60 تا 90 دقیقه است، ما وارد همان مرحله خواب سنگین می شویم. یعنی از نوع همان خواب شب و به همین جهت این مدت خواب نیمروزی، دارای همان منافع خواب شبانه است.
به خواب کوتاه مدت عادت کنی
ولی از آنجا که برای همه یک ساعت و نیم خوابیدن در وسط روز میسر نیست بهتر است روی خواب های کوتاه مدت تمرکز کنید؛ مگر این که در کشور هایی مثل اسپانیا و احتمالا یونان زندگی می کنید که خواب بعد از ظهر بخشی از فرهنگ آنهاست و در محاسبه ساعات کار این عادت در نظر گرفته می گردد.
همانطور که گای میدوز شرح می دهد خواب کوتاه مثل شنا یا دوچرخه سواری است: مهارتی که نیاز به تمرین دارد، ولی در یک زمان کوتاه و بدون کوشش زیاد به دست می آید.
چنانچه می خواهید خوابیدن کوتاه مدت را یاد بگیرید اول با زنگ ساعت شماطه دار مدتی را که می خواهید بخوابید معین کنید تا مطمئن شوید خواب نخواهید ماند. اگر تمرین کنید که هر روز سر ساعت معینی بخوابید بدن شما به خوابیدن در ساعت معین شده عادت خواهد نمود. سه ماه طول می کشد تا این به خواب کوتاه عادت کنید.
مهم این است که خودتان را مجبور به خوابیدن نکنید بلکه صرفا در تخت یا جایگاه راحتی یا هر جای آرام دیگری دراز بکشید، اطاق را تاریک کنید یا برای پوشاندن چشم هایتان از ماسک بهره ببرید وسعی کنید از لحظه آرامش و استراحت لذت ببرید.
توصیه می گردد که پنج دقیقه قبل از خوابیدن دیگر به موبایلتان نگاه نکنید یا ایمیل ها را نخوانید، به آرامی نفس بکشید و در صورت لزوم کمی آب بنوشید. خلاصه این که با خاطری آسوده استراحت کنید.
خوابیدن بدون متوجه شدن
بعضی از مردم می گویند، چون نمی توانند به راحتی بخوابند، برایشان غیر ممکن است که وسط روز 15 دقیقه چرت بزنند، ولی به گفته گای میدوز، ما اغلب بدون این که متوجه بشویم خوابمان می برد.
وقتی کسانی را که در مرحله اول خوابشان که خواب سبکی بود بیدار کردند واز آن ها پرسیدند که آیا خوابشان برده بود یا نه، 65 درصد آنان گفتند که تمام مدت بیدار بوده اند در حالی که این طور نبود. این نشان می دهد که ما نمی توانیم واقعا درک کنیم که خوابیده ایم یا نه.
مزیت دیگر خوابیدن این است که برای 10 تا 20 دقیقه چشمان مان را می بندیم. خواب کوتاه مدت هم برای کسانی که قبلا مشکل خواب نداشته اند مفید است و هم برای کسانی که دچار مشکل بی خوابی هستند؛ ولی چنانچه می خواهیم پس از بیدار شدن احساس افسردگی و کسالت نکنیم، نباید مدت خواب کوتاه را افزایش دهیم.
گزینه های دیگر
توصیه ای که در بسیاری از سایت های متفاوت اینترنتی هم دیده می گردد، نوشیدن یک فنجان قهوه قبل از خواب کوتاه است، چون تاثیر کافئین 20 دقیقه بعد از نوشیدن قهوه آغاز می گردد، یعنی درست موقعی که قرار است بیدار شویم.
ولی به عقیده سارا مندیک، این توصیه به هیچ وجه ایده خوبی نیست.
کسانی که از چرت زدن در روز متنفرند می توانند راه های دیگری را برای فاصله گیری از دنیای اطراف شان امتحان نمایند
ایده یک خواب کوتاه، برای تجدید انرژی ما به صورت طبیعی است. صرف قهوه در بعد از ظهر برای خواب بسیار بد است.
سارا مندیک و همکارش در سال 2008 تاثیر 200 میلی گرم کافئین (یک فنجان قهوه) بر حافظه را با تاثیر یک خواب 60 تا 90 دقیقه ای مقایسه کردند. در حالی که خواب بعد از ظهر به طور کلی عملکرد حافظه را بهتر می کرد، کافئین یا تاثیری نداشت و یا اثر منفی برای حافظه داشت.
سارا مندیک بعلاوه متوجه شد آن هایی که قادر نبودند به خواب مختصرعادت نمایند، از فواید فکر آگاهی بهرهمند نمی شدند.
او می گوید: مردم یا خواب کوتاه مدت را دوست دارند یا از آن متنفرند. برای عده ای این خواب راه ایده آلی برای استراحت و دوباره آغاز کردن است، ولی به عقیده بعضی، چُرت مختصر چاره مناسبی برای استراحت نیست.
سارا مندیک، به این افراد توصیه می نماید که گزینه های دیگری مانند پیاده روی، ورزش یا مراقبه را امتحان نمایند.
منبع: فرارو