تقی زاده تنها یک نویسنده نبود

به گزارش دور زمین، جواد اسحاقیان می گوید: زنده یاد تقی زاده تنها یک نویسنده نبود؛ مبارزی خستگی ناپذیر بود که سال ها مرگ مقدّر خود را به تأخیر انداخت و با اجل معهود پنجه درآویخت.

تقی زاده تنها یک نویسنده نبود

به گزارش خبرنگاران، این نویسنده و منتقد ادبی که کار ارزیابی رمان های دوره هفدهم و هجدهم جایزه مهرگان ادب - را نیز بر عهده داشت، در پی در گذشت ژیلا تقی زاده، در پیامی درگذشت او را تسلیت گفت و درباره رمان به اندازه یک نقطه او نوشت: خبر درگذشت نویسنده هنرمند خانم ژیلا تقی زاده پس از عمری مبارزه با بیماری سرطان، مرا بی اختیار به یاد این ابیات از مثنوی معنوی خداوندگار عرفان ایران زمین انداخت که چگونه حضرت حق برای آن کسی که نستوهانه می کوشد و با همه توش و توان با بیماری و خصم جان خود مبارزه می نماید، ارج قایل می گردد و سراینده، خداوند را هم وجودی تصویر می نماید که دَمی بیکار نیست و هر روز، در کاری دست دارد و آدمی باید او را اُسوه و الگوی خود بداند:

مرد غرقه گشته جانی می کَنَد

دست را در هر گیاهی می زند

تا کدامش دست گیرد در خطر

دست و پایی می زند از بیم سَر

دوست دارد یار، این آشفتگی

تلاش بی فایده به از خفتگی

بهر این فرمود رحمان ای پسر

کلُّ یَوم هو فی شأن ای پسر

رمان به اندازه یک نقطه بر پایه یادداشت های روزانه و شخصی نویسنده در طول سال ها مبارزه بی امان با دشمنی بود که مبتلای خود را به خاطر این اندازه پایداری، به ستایش برانگیخت. بتهوون نیز روزگاری دراز به سنگینی گوش مبتلا بود و نیک می دانیم که این بیماری برای موسیقیدانی چون او چه ضایعه بزرگی بود! او برای چیرگی براین ضایعه -که از چهل سالگی تا دم مرگ با او بود - سالیان دراز با خویش کشاکش داشت تا در برابر این دشمن خطیر تسلیم نگردد. او در قطعه مساسولمنیس خطاب به خود نهیب زد: ای انسان! خودت به یاری خودت برخیز.

به این اعتبار، زنده یاد تقی زاده تنها یک نویسنده نبود؛ مبارزی خستگی ناپذیر بود که سال ها مرگ مقدّر خود را به تأخیر انداخت و با اجل معهود پنجه درآویخت. نتیجه این آویزش، رمان برجسته به اندازه یک نقطه بود.

این رمان، بر پایه تجربیات فردی نویسنده در مبارزه بی امان با بیماری سرطان نوشته شده است. با آن که هنر بیشتر با نیروی تخیل، عاطفه و احساس سر و کار دارد، خواننده خود را با نویسنده ای روبرو می بیند که علمی می اندیشد و رمان، گاه به گزارشی لحظه به لحظه و ریزپردازانه از شروع شیمی درمانی تا بهبود در طول سال ها کشاکش با سرطان بدخیم بدل می گردد. امیدواری به آینده و بهبود و برخورداری از اراده ای نیرومند و آهنین و همیاری اعضای خانواده و دوستان و خویشان، از باور نویسنده به چیرگی شور زندگی (اِروس) بر شور مرگ (تاناتوس) در روان بی آرام او حکایت می نماید. او که مدت ها در بیمارستان بستری بود، بیش از هر بیمار و نویسنده دیگری به کمبودها و نارسایی های پزشکی در جامعه خود پی برد و رمان او، ادعانامه ای بر ضد شیوه درمان و رفتار درمان گرانی است که درمان را به ابزاری برای پول سازی تبدیل نموده اند و دام زرق نهاده اند و دکان شیادی به پا نموده اند.

به اعتبار فرم و زبان روایت، این رمان یکی از رمان های برجسته در ادبیات و نوشتار زنانه ما است. نویسنده بیمار روی تخت بیمارستان، با تومور سرطان خود گفتگوها دارد. گاه داروی تلخ نصیحت به شهد ظرافت می آمیزد تا تومور بدخیم خود را بر سرِ مهر آورد. با این همه آن چه به او می گوید، از موضع اراده معطوف به قدرت است. گاه زبان طعن و طنز به کار می گیرد و نیروی اراده خود را به رخ تومور می کشد تا منـّت او نکشد. زبان نویسنده به شدت تصویری و امپرسیونیستی است. زبان روایت به شعر آهنگ می نماید و زبان آهنگین، هم نمودی از شور زندگی در نویسنده است، هم نشانه ای از نوشتار زنانه و معرّف آن بخش از روان زنانه (آنیما) نویسنده که در این اثر، به اوج خود رسیده است. تلاش برای جمع شماری از هنرها و مهارت ها چون نقاشی، رمان نویسی، شاعرانه نویسی تا آشپزی و تلاش نویسنده برای رهنمود دادن به دیگر بیماران بستری شده در کنار خود، نمودی از تمامیت روانی نویسنده است. معرفی مادر خود به عنوان انسانی کامل در خرید دارو و کشاکش با بیمه گزاران برای دریافت تخفیف آن هم در حالی که خود مادر به مراقبت احتیاج دارد و گفتمان خود او با ناشران آثارش، نشان می دهد که خود زنی به کمال رسیده است. اشاره به آثار و شخصیت های ادبی و گزینش رویکرد بینا-متنی و فال دریافت با ترانه های بابا طاهر و سروده های مولوی نه تنها بر ارزش ادبیّت اثر می افزاید، بلکه رمان را به گفتمانی ادبی تبدیل می نماید که از آشنایی نویسنده با آثار برجسته ادبی با خواننده می گوید.

نام و یادش، ماندگار باد!

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 22 اردیبهشت 1399 بروزرسانی: 26 آبان 1399 گردآورنده: dorezamin.com شناسه مطلب: 2519

به "تقی زاده تنها یک نویسنده نبود" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تقی زاده تنها یک نویسنده نبود"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید