آشنایی با موزه انقلاب کوبا - دور زمین

تصمیم برای تأسیس موزه ای که داستان انقلاب کوبا را روایت کند، خیلی زود پس از پیروزی سال 1959 علیه دیکتاتوری باتیستا گرفته شد. ترس و بیزاری از دیکتاتور مخلوع بسیار فزاینده بود، از طرفی جان فشانی های مخالفان باتیستا به قدری متهورانه بود که جمع آوری اسناد و شواهد و نشان دادن آن ها به جهانیان اتفاقی عاقلانه محسوب می شد.

این موزه پس از تأسیس در سال 1959 و جابجایی های گسترده از یک ساختمان به ساختمانی دیگر، انتها در سال 1974 خانه دائمی خود را در کاخ سابق ریاست جمهوری یافت. دولت نو در راستای کوشش های خود برای بازسازی کشور، به تغییر کاربری ساختمان های کشور روی آورد، سربازخانه های سابق برای شکنجه را تبدیل به مدارس ابتدایی کرد و در کاخ های رژیم سابق دست به تأسیس مراکز بهداشتی برای ارائه خدمات به خانواده های طبقه کارگر و محروم زد. در این میان، کاخ ریاست جمهوری که برای مدت 40 سال مقر اصلی راهنمایی کشور به شمار می رفت، به موزه انقلاب کوبا اختصاص یافت.

ساختمان

این ساختمان زیبا که چهره ای باشکوه از کوبا را به جهانیان نشان داد، پاسخ این کشور به کاخ سفید آمریکا در نیمه اول قرن بیستم میلادی محسوب می شد. روسای جمهور کوبا در این مکان با میهمانان مهم ملاقات می کردند و سفرای کشورها، استوارنامه خود را در این محل به دست رئیس جمهور می دادند.

این ساختمان اساساً قرار بود به عنوان مقر فرمانداری هاوانا انتخاب گردد، اما پس از ملاقات ماریانا سِوا (Mariana Seva)، بانوی اول کوبا، در سال 1917 از محوطه این بنا، برنامه های لازم برای تبدیل این مکان به دفتر ریاست جمهوری ترتیب داده شد.

این بنا به هنگام افتتاح خود در 31 ژانویه 1920، یکی از بلندترین ساختمان های کوبا محسوب می شد. طبقه اول ساختمان محل استقرار دفاتر و تجهیزات اجرایی نظیر تلفن خانه، نیروگاه برق و یک اسطبل بود.

دفتر رئیس جمهور همراه با دیگر اتاق های مهم این ساختمان نظیر تالار آینه (یک کپی دقیق از کاخ ورسای)، تالار طلایی (با دیوارهایی از جنس مرمر زرد)، یک کلیسا و دفتر مرکزی شورایِ وزرا در طبقه اول قرار داشتند. اقامتگاه ریاست جمهوری در طبقه دوم بود و نیروهای محافظت از رئیس جمهور در طبقه بالا مستقر بودند.

گنبد ساختمان را که به پروژه اصلی اضافه کردند، با کاشی های رنگارنگ پوشانده شد و به هنگام بازتاب نور به وسیله کاشی ها، بیشتر به چشم می آید.

درون ساختمان یک زیبایی حیرت انگیز به چشم می خورد. یک پلکان مرمری شما را از لابی ساختمان به طبقات فوقانی می برد. تزئینات داخلی بنا به وسیله استودیوی تیفانی (Tiffany) در نیویورک طراحی شده اند. نقش و نگارها متناسب با حال و هوای کوبایی هستند. وسایل لوکس و آثار هنری خلق شده به وسیله بعضی از هنرمندان مطرح کوبایی در تمامی ادوار نظیر آرماندو گارسیا مِنوکال (Armando Garcia Menocal) و لئوپولدو روماناک (Leopoldo Romanach)، از دیگر جاذبه های چشم نواز این ساختمان هستند.

موزه

موزه انقلاب که در نزدیکی پارک مرکزی در هاوانای قدیم و اطراف خیابان های میسیونِس (Misiones) و زولوئِتا (Zulueta) واقع شده، مکانی ارزشمند برای درک چگونگی تبدیل کوبا به شکل امروزی آن است.

اگرچه در این موزه آثار تاریخی متعلق به سال های ابتدایی استعمار اسپانیا در قرن پانزدهم نیز به چشم می خورد، اما هسته اصلی موزه به نمایش آثار مرتبط با کوشش های کوبا برای سرانجام دادن به دیکتاتوری باتیستا در دهه 1950 می پردازد.

جنبش انقلابی به رهبری فیدل کاسترو و دیگر گروه های مخالف، واکنشی به شرایط ناگواری بود که مردم کوبا تحت حکومت باتیستا تحمل می کردند. حمایت مردمی از این جنبش ها در سال 1959، تشکری بزرگ برای پایان دادن به یک عمر کابوس بود.

آثار و اشیاء نگهداری شده از دوران جنگ علیه باتیستا بین سال های 1953 تا 1959، داستانی از یک رژیم دیکتاتوری را روایت می نماید که از شکنجه علیه مخالفان خود استفاده می کرد و مجهز به نوترین سلاح ها، هواپیماها و ماشین های نظامی بود.

این کلکسیون که در آن همه چیز، از انبر و دستبند برای کشیدن ناخن تا شعله افکن برای سوزاندن پشت آن ها، یافت می گردد، در نوع خود بی نظیر بود و جای هیچ شرح اضافه ای باقی نمی گذارد.

درواقع، زمان هایی پیش می آید که فرد احساس می نماید این سطح از جزئیات کمی ملال آور است و موزه می توانست داستان کلی را به صورت خلاصه تر روایت کند. با این حال، به خاطر داشته باشید که موزه اساساً برای بازدیدنمایندگان کوبایی طراحی شده است؛ بنابراین با توجه به پیش زمینه فکریِ کامل آن ها در خصوص این وقایع و حتی پیوندهای شخصی آن ها با تاریخ کشورشان، این وسایل شکنجه ممکن است بسیار برای آن ها جالب باشد.

از چه چیزی دیدن کنیم؟

اگرچه داشتن کمی آگاهی در خصوص تاریخ کوبا و صحبت به زبان اسپانیایی می تواند یک مزیت محسوب گردد، اما ملاقات از این موزه همراه با یک راهنما هم مجذوب نماینده خواهد بود. بلیط موزه 5 دلار قیمت دارد و راهنمای گردشگری نیز 3 دلار اضافه از شما دریافت می نماید. البته این گزینه اختیاری است. بازدیدنمایندگان مجاز به بردن کیف و کوله پشتی به داخل موزه نیستند و باید وسایل خود را در مقابل درب ورودی تحویل دهند.

طبقه دوم نقطه شروع خوبی برای این بازدید است؛ ملاقات شما با دوران استعمار کشور شروع شده و سپس به طرف دخالت آمریکا در جنگ با اسپانیا در سال 1898 و درنهایت دوران انقلاب کوبا بین سال های 1902 تا 1959 ادامه می یابد. دوران انقلاب کوبا از سوی سازمان رسمی تاریخ نگاری کوبا به عنوان دوران نئواستعماری شناخته شده است. علت این نام گذاری، اعمال نفوذ آمریکا در سیاست و اقتصاد کوبا عنوان می گردد.

دوران پیشا-آزادی شامل نمایشگاهی بزرگ از وقایع مرتبط با جنبش 26 جولای به رهبری فیدل کاسترو است؛ اولین اقدامات مسلحانه علیه رژیم در سانتیاگو دِ کوبا (Santiago de Cuba) در سال 1953، عفو، تعبید، بازگشت به کوبا با یک قایق تفریحی به وسیله مکزیک و جنگ نهایی در کوه های سیِرا ماسترا (Sierra Maestra) در شرق کوبا، این دوران تاریخی را شکل می دهند.

تندیس هایی از چگوارا و کامیلو سینفوئِگوس (Camilo Cienfuegos)، یکی از فرماندهان ارتش شورشیان، از جاذبه های اصلی این موزه هستند؛ به خصوص برای بچه های مدرسه ای که در سر کلاس های درس با قهرمانان کشور خود آشنا می شوند، هستند. بچه ها می توانند این قهرمانان را در لباس های نظامی ببینند، گویی آن ها همچنان در کوه های اطراف کوبا زنده هستند.

خود ساختمان موزه نیز ازجمله جاذبه های مهم در اواخر این دوره تاریخی محسوب می گردد؛ در سال 1957 میلادی، کاخ ریاست جمهوری کوبا هدف حمله ای از سوی گروه ضد دیکتاتوری، موسوم به گروه انقلابی، نهاده شد. هدف آن ها از این حمله، ترور دیکتاتور در خانه خود بود. حمله با شکست روبه رو شد و بیشتر اعضای گروه کشته شدند. جای گلوله های ناشی از این اتفاق همچنان در پلکان اصلی درب ورودی دیده می گردد. به علاوه در بخش بیرونی نمایشگاه همان کامیون قرمزرنگی که مهاجمان از آن به عنوان پوشش برای نزدیک شدن به ساختمان استفاده کردند، به چشم می خورد.

طبقه اول موزه به دوران پس از انقلاب 1959 پرداخته است و بیشتر به سال های ابتدایی تحولات اجتماعی، سیاسی و مالی اشاره دارد. یکی از بخش های مهم این دوره، به واقعه عملیات خلیج خوک ها می پردازد که در آن نیروهای کوبایی پیروز به مقابله با آن، تنها در مدت 3 روز شدند. تانک مورد استفاده از سوی فیدل کاسترو در آن ایام در بیرون از تالار اصلی دیده می گردد.

درهای پشتی طبقه همکف به نمایشگاهی دیگر به نام یادمان گِرَنما (Granma)، در بیرون از ساختمان ختم می شوند. نقطه کانونی در این نمایشگاه کشتی گرنما است که بازدیدنمایندگان می توانند آن را از پشت یک دیوار شیشه ای دیدن نمایند. وقتی که به این قایق تفریحی نزدیک می شوید، از اینکه 82 نفر با قایقی کوچک خود را از شبه جزیره یوکاتان در مکزیک به بخش های شرقی کوبا رساندند، تعجب خواهید کرد.

در این بنای یادبود، علاوه بر دیگر وسایل بزرگ نقلیه، یک شعله فروزان دائمی هم به یاد قهرمانان ابدیِ سرزمین مادری می سوزد.