از تاریخ هلند بیشتر بدانیم - دور زمین

امروز تاریخ کشوری را می خوانیم که بدون شک دیدن و گشت و گذار در آن برای کسانی که تمایل به سفر با تور هلند را دارند جذاب است. سرزمین پنیر و دوچرخه، آسیاب‌های بادی و مهمتر از همه اینکه سرزمین گل های زیبا مخصوصا گل لاله، تاریخ هلند؛ کشوری کوچک اما دارای طبیعتی بهشت گونه در شمال غربی اروپا. مورخان تاریخ هلند قدمت سکونت در این سرزمین را سال 900 میلادی می دانند و معتقدند که انسان هایی که به این منطقه رسیدند در پست‌ ترین ناحیه کرانه رود روته ساکن شدند. روته در زبان مردم این سرزمین یعنی آب گل‌ آلود و چون این رود از زمین های باتلاقی می گذشت به همین دلیل به این نام معروف شده است.

این کشور چون تحت فرمان و جزء قلمروی امپراتوری هابسبورگ بود تا قبل از کسب استقلال هلند هابسبورگ نام داشت. پس از یک جنگ خونین دراز مدت که هشتاد سال طول کشید سرانجام در سال 1648 میلادی از سلطه امپراتور اسپانیا رهایی یافت و بعد از آن با استقرار جمهوری و با برقراری امنیت و آرامش شرایطی برای مردم هلند فراهم شد تا فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی و بازرگانی در سطح وسیعی شکل گیرد که در تاریخ هلند به دوران طلایی هلند مشهور است.

سرزمین هلند از امپراتوری هابسبورگ تا امروز

پایان قرن پانزدهم یک ازدواج سیاسی باعث شد تا دو حکمران منطقه به قدرتی مهم تبدیل شده و دولتی مقتدر را در اسپانیا بوجود آورند. ایزابلای یکم کاستیا و فردیناند دوم آراگون هر کدامشان بر بخشی از اسپانیا تسلط داشتند که با این ازدواج به یگانگی سیاسی رسیده و یک دولت قوی در منطقه بوجود آوردند. اسپانیا از پایان قرن پانزدهم میلادی و در سال 1492 مردم دیگر ادیان را از این سرزمین بیرون کرد در پی توسعه قلمرو خود و اهداف استعماری اش و به دنبال کشف آمریکا آن سرزمین را هم تحت سلطه خود درآورد و حالا با این ازدواج سرنوشت این مناطق هم به گونه دیگری رقم خورد.

حاصل این ازدواج سیاسی فرزند دختری بود که بعد از پدر، وارث تاج و تخت سلطنت بود. جوانا دختر فردیناند و ایزابل جانشین فردیناند شد. اما ازدواج های سیاسی همچنان ادامه داشت و این بار جوانا و فیلیپ ولیعهد اتریش این شیوه را در پیش گرفتند و حاصل این ازدواج هم پسری به نام شارل بود. فیلیپ وارث پادشاهی اتریش، هلند و دیگر مناطقی که جزء قلمرو پادشاهی اتریش محسوب می شد بود. شارل پسر جوانا و فلیپ، خودش را شارل پنجم معرفی کرد که پادشاهی سرزمین های اسپانیا، اتریش و هلند بود.

حالا شارلکن یا شارل پنجم گسترده ترین قلمرو در اروپا و آمریکا را صاحب شده بود و در عین حال قدرتمندترین و مقتدر ترین پادشاه بین پادشاهان سده شانزدهم میلادی به حساب می آمد اقتدار شارلکن تا آن جا پیش رفت که در سال 1519 به عنوان امپراتور امپراتوری مقدس روم نیز انتخاب شد. شارلکن حالا یکه تاز عرصه قدرت و حکمران اسپانیا، هلند، اتریش، بخشی هایی از فرانسه، ایتالیا و سرزمین های تحت استعمار اسپانیا در سرزمین تازه شناخته شده آمریکا بود. دودمان پادشاهی شارلکن در تاریخ هلند و تاریخ اروپا به هابسبورگ مشهور است.

فردیناند برادر شارلکن به عنوان امپراتور امپراتوری مقدس روم جانشین برادر شد و شعبه هابسبورگ‌های اتریش را پایه گذاری کرد در همین حال فیلیپ دوم پسر شارلکن در اسپانیا قدرت را به دست گرفت. امپراتوری هابسبورگ حدودا سه قرن تداوم یافت.

اما از دوره های مهمی که در تاریخ هلند حائز اهمیت و توجه است و ما نیز به آن اشاره کردیم دوران طلایی هلند است. این بخش از تاریخ هلند به دوره ای گفته می شود که در قرن هفدهم میلادی در سرزمین هلند، تاریخ این کشور شاهد درخشش این سرزمین در زمینه های گوناگون ازجمله فرهنگ، هنر، اقتصاد و سیاست است و به گواه تاریخ در این زمان هلند به اوج شکوفایی و عظمت فرهنگی و سیاسی و اقتصادی خود دست یافت و در جهان شهرتی برای خود رقم زد.

دوران طلایی هلند هر چند که در حقیقت قرن های شانزدهم تا هجدهم میلادی را در بر می گیرد اما اصطلاح عصر طلایی هلند برای عمده ترین بخش آن یعنی قرن هفدهم بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

در این دوره یعنی نیمه اول قرن هفدهم که هلند بخش عمده آن را درگیر جنگ با اسپانیا بود وطبیعتا درگیر و دچار مشکلات ناشی از جنگ شده بود، با این همه بعد از پیروزی در جنگ بلافاصله آرامش و امنیت در سرزمین هلند ایجاد شد و هلندی ها حالا فرصتی یافته بودند تا به جستجو و کشف سرزمین‌های دیگر پرداخته و توسعه قلمرو خود را در الویت قرار دهند که در این مسیر بویژه کمپانی هند شرقی به فعالیت‌های بازرگانی گسترده در نقاط گوناگون جهان و تعامل با سایر کشورها مشغول بود.

بعد جنگ و برقراری امنیت و صلح در هلند زمینه برای گسترش و رشد علوم و ازدیاد ثروت هم فراهم شد و هنر جلوه هایی تازه یافت و مجال رشد بیشتری پیدا کرد تا آنجا که امروزه در موزه‌های هلند و بلژیک بسیاری از آثار نقاشی دیده می‌شود و بررسی این آثار هنری از چنان اهمیتی برخوردار شده که دوره‌های دانشگاهی برای آن تشکیل شده است.

جنگ‌های هلند با انگلستان

اما یکی دیگر از رخدادهای مهم تاریخ هلند که به باور مورخان ریشه آن رقابت بر سر تسلط بر تجارت دریایی است جنگ‌های هلند با انگلستان است این جنگ ها یک سلسله درگیری هایی بود که در قرن های هفدهم و هجدهم میلادی بین جمهوری هلند و پادشاهی انگلستان بر سر دستیابی و سلطه بر بازرگانی دریایی و نفوذ و اعمال قدرت بر دریاها بوجود آمد. این نبردها را می توان به چهار دوره تقسیم کرد که جنگ اول در سال 1652 شروع شد و تا جنگ چهارم در سال 1784 ادامه داشت. البته بعد از این چهار دوره هم نبردها و درگیری های جسته و گریخته ای بین ناوگان‌ دریای دو کشور همچنان وجود داشت.

در حال حاضر نوع حکومت هلند پادشاهی مشروطه‌ است و شاه یا ملکه نقش چندان نقش پررنگی در امور سیاسی ندارند. ملکه بئاتریکس سال 2013 از مقام خود کناره گرفت و ویلم الکساندر پسر او به عنوان پادشاه هلند جانشین مادر شد که تا این زمان مدت 120 سال ملکه‌ها در هلند بر مسند قدرت تکیه زده بودند.