کشف مدال اسرارآمیز ساسانیان در اسپانیا
به گزارش دور زمین، باسکوس قلعه ای تاریخی در ارتفاعات آندلس بود که روزگاری 3000 نفر جمعیت داشت. در این محوطه باستانی که 6500 کیلومتر با ایران فاصله دارد، یک مدال ستاره ای شکل به قطر 10 سانتی متر از جنس نقره کشف شده که مربوط به امپراتوری ساسانی است.
به گزارش خبرنگاران، کسی نمی داند نام اصلی اش چیست یا چرا آنجا بر نوک یک صخره بلند بنا شده است، جایی که هیچ منبع آبی در اطرافش نیست حتی تعیین نیست چه کسی دستور ساختن آن را داده است؟ در هیچ متن عربی یا بازمانده از قرون وسطای مسیحی هم اشاره ای به آن نشده است.
بنایی که یک قلعه مستحکم با دیوارهایی بلند است و روزگاری 3 هزار نفر را در خود جای می داده. جمعیتی که با معیارهای قرن دهم میلادی به هیچ وجه اندک نیست.
حالا ریکاردو ایسکردو استاد دانشگاه کاستیا لامانچا درباره قلعه باسکوس در موزه باستان شانسی ملی اسپانیا صحبت کرده است تا آخرین یافته ها درباره تاریخ این مجموعه را که شهری اسلامی ساخته شده، در ناوالمورائخو (شهری در استان تولدو) است بیان کند. به ویژه درباره معمای مدال کشف شده در این مکان که 6500 کیلومتر را طی کرده و از امپراتوری ساسانی به درون خاک اسپانیا رسیده است!
کارشناسان از سال 1975 در محوطه تاریخی باسکوس (قلعه مذکور) مشغول حفاری و پژوهش بوده اند و در این فاصله پیروز شده اند ارگ، تعدادی از دیوارها و دو دروازه بزرگ به همراه 7 در کوچک تر را در این دیوارها شناسایی و آشکار کنند. برخی خانه های آن دوره حالا در معرض دید است. بیرون از دیوارها هم دو گورستان کشف شده که حاوی قطعات زیادی استخوان انسانی است.
در حدود صد سال، مردگان 600 خانه داخل قلعه را در این دو گورستان دفن می کرده اند. باستان شناسان همچنین اشیاء متعددی را که بازمانده ساکنان شهر است یافته اند: لولا، قفل حلقوی، کلید، سنجاق، پیچ و مهره، قاشق، چاقو، کاسه، بشقاب، ظروف، کوزه، لامپ، سوزن استخوان، دکمه، تیغ سلمانی، فلوت ... .
شرایط مالی ساکنان شهر چندان به سامان نبوده است. این را از روی تعداد زیاد سکه های دو نیم شده یا تقسیم شده که در آن دوره رایج بوده است، فهمیده اند. ارزش این قطعات با ابزار اندازه گیری وزنی تعیین می شد که این ابزار نیز جزء اکتشافات اخیر در این محوطه بوده است.
محوطه باسکوس در سال 1931 به عنوان اثر تاریخی و مجموعه ای برای گردشگری اعلام شد اما روشن است که حجم زیادی از پرسش های بی پاسخ و معما در آن باقی مانده است.
استاد دانشگاه کاستیا لامانچا می گوید این شهر در ابتدای خلافت بنی امیه در قرن نهم میلادی به تدریج ساخته شد، آن هم درست در مرز میان سرزمین های مسیحی نشین و مسلمانان آندلس. گویی دیواری میان این دو فرهنگ کشیده بود. این شهر با ارتفاع 430 متر بالاتر از سطح دریا در احاطه جنگل های بلوط و زیتون وحشی بود.
کارشناسان عقیده دارند ساخت این شهر-قلعه یک دلیل استراتژیک داشته است: محافظت و جلوگیری از حمله مسیحیان به درون آندلس. در دوره عبدالرحمان سوم یک مرز دفاعی مستحکم موسوم به خط تاخو دو سرزمین را از یکدیگر جدا می کرد. جایی که این شهر ساخته شده، در واقع پوشش دادن یکی از حفره هایی است که لشکر مسیحی از آنجا می توانسته وارد اندلس شود.
نظریه دیگر این است که ساخت قلعه برای دفاع در برابر قبایل وحشی بوده است که دشمن بنی امیه محسوب می شدند. نظریه سومی هم وجود دارد که می گوید در 15 کیلومتری این قلعه در کوه های خائنکمکال معادن طلا و نقره از زمان رومی ها کشف شده بوده است. نقشه های ثبت شده از دوره فیلیپ دوم (1576 میلادی) نشان می دهد راه هایی میان قلعه و این معادن کشیده شده بوده است. همچنین کشف برخی جواهرات و اشیاء فلزی در شهر نیز این نظریه را تقویت می کند.
مدالی از امپراتوری ساسانی در 6500 کیلومتر دورتر!
کشف یک مدال ستاره ای شکل به قطر 10 سانتی متر که به احتمال زیاد مربوط به امپراتوری ساسانی است، در میان اشیاء کشف شده در این قلعه به ما کمک می کند پاسخ های جدیدی بیابیم.
این قطعه نقره ای به یک شیء احتمالا چوبی یا چرمی متصل بوده، اما از آن جدا شده است. نوع کنده کاری و طراحی آن باعث می شود تقریباً مطمئن باشیم که از سمت آسیا و احتمالا از ایران آمده است.
ایرانی ها متخصص ساختن اشیاء با فلز نقره بوده اند و البته می دانیم در این دوره زمانی، ایران توسط سپاه اسلام فتح شده بود. به این ترتیب، شاید بیراه نباشد اگر فکر کنیم مسلمانان یک متخصص ایرانی را به باسکوس آورده اند تا بتوانند بر معادن طلا و نقره تسلط کامل داشته باشند و تجهیزات لازم را برای بهره برداری از این فلزات بنا کنند! این شاید پاسخی باشد برای این پرسش که یک فرد ساسانی در قرن دهم میلادی در این شهر ساخته شده توسط مسلمانان چه می کرده است.
به نظر می رسد که کشف این مدال، ما را به یافتن جواب برای پرسش اصلی نیز نزدیک تر می کند: چرا این قلعه و این شهر را اینجا ساخته اند؟ پاسخ به احتمال زیاد همین مسأله بهره برداری از معادن نقره و فلزات بوده است. و البته که بی شک کارکرد نظامی و دفاعی هم داشته و به همین دلیل جمعیت قابل توجهی را در خود اسکان داده است.
این قلعه در قرن یازدهم توسط آلفونسوی ششم سقوط کرد. این پادشاه هیچ علاقه ای به شهر و قلعه باسکوس نداشت و به همین دلیل آن را به حال خود رها کرد. سوالات بی پاسخ و معماهای مربوط به این شهر نیز از همین زمان آغاز شدند و تا امروز ادامه پیدا کرده اند.
منبع: فارس
منبع: جام جم آنلاین