شهر پمپئی ایتالیا، جایی که زمان برای همواره متوقف شد! - دور زمین

خوشبختانه ما و شما در آن دوران نیستیم و امروزه شهر سوخته پمپئی ایتالیا به یکی از جاذبه های گردشگری ایتالیا تبدیل شده است. اگرچه ویرانه های پمپئی به میزان جاهای دیدنی رم معروفیت و بازدید نماینده ندارد، اما با اینحال، این شهر مدفون شده از جاذبه های مهم تور ایتالیا به شمار می رود.

تاریخچه شهر پمپئی

پیش از اینکه درباره پمپئی ایتالیا صحبت کنیم، بد نیست کمی با تاریخچه و قدمت پمپئی و صندلی آن در تاریخ آشنا شویم.

پمپئی (Pompeii) شهری است در جنوب ایتالیا و منطقه کامپانیا (Campania) که در 22 کلیومتری شهر ناپل (Naples) واقع شده است. هسته اولیه این شهر در حدود قرن هشتم پیش از میلاد به وسیله اوسک ها (Oscians) که از اقوام بومی ایتالیا بوده اند پایه گذاری شد. نقطه ای که شهر پمپئی بر روی آن بنا شد، در نزدیکی کوه آتشفشانی وزوو(Mount Vesuvius) قرار داشت که بعدها حادثه پمپئی را رقم زد.

در قرون بعدی، تمدن پمپئی روز به روز توسعه یافت و با توجه به موقعیت ممتاز این شهر در ساحل، به یک مرکز تجاری بسیار مهم تبدیل شد. در قرن دوم پیش از میلاد، پمپئی با شهر و حکومت رم متحد شد و در نتیجه، شهر پمپئی باستانی به اوج قدرت و ثروت خود رسید. در همین دوران بناهای متعدد و شکوهمندی چون فوروم، آمفی تئاتر بزرگ شهر و معبد ژوپیتر ساخته شدند که امروزه از مهمترین جاذبه های شهر سوخته پمپئی در ایتالیا هستند.

البته در قرن اول پیش از میلاد، این اتحاد دچار مشکل خورد و پمپئی نسبت حکومت شهر روم یاغی شد. با توجه به موقعیت ممتاز پمپئی در راستا تجاری ایتالیا، شهر رم این تصمیم را نپذیرفت و با محاصره پمپئی در سال 89 پیش از میلاد، این شهر را تصرف نموده و به سرزمین های خود اضافه نمود.

فوران آتشفشان وزوو

اما پمپئی کم کم به سوی سرنوشت خود در حال حرکت بود. اگرچه مردم پمپئی به زلزله های خفیف عادت نموده بودند، اما در روز 5 فوریه سال 62 میلادی، زلزله نسبتا بزرگی با شدت 5 الی 6 ریشتر، این شهر را لرزاند. زلزله باعث تخریب بخش هایی از شهر و بعلاوه بروز آتش سوزی در مرکز شهر شد، اما با توجه به ثروت و قدرت ناشی از تجارت و کشاورزی، اهالی پمپئی مجددا به بازسازی شهرشان پرداختند.

حدود 16 سال پس از این اتفاق و در حدود ماه های آگوست یا اکتبر سال 79 میلادی، کوه وزوو با صدایی مهیب فوران کرد. قدرت انفجار به حدی بود که حجم بسیار زیادی از خاکستر آتشفشانی سمی، مواد مذاب و سنگ ها را به هوا پرتاب کرد. ارتفاع ستون خاکستر ناشی از این فوران در حدود 33 کلیومتر برآورد شده و از صدها کیلومتر آن طرف تر نیز قابل مشاهده بوده است. طبق آنالیز های اجرا شده، حجم مواد خارج شده از آتشفشان وزوو 1.5 میلیون تن در ثانیه بوده است و دمایی معادل انفجار 100 هزار بمب اتمی را آزاد نموده است.

آتشفشان وزوو برای دو روز در حال فوران بود و در فاز اول، برای 18 ساعت از آسمان خرده های سنگ و شن می بارید. در این مرحله بسیاری از افراد و شهروندان پمپئی، وسایل و اجناس ارزشمند خود را برداشتند و از این شهر فرار کردند. اما تعدادی از افراد به هر علت، ترجیح دادند شهر خود را ترک ننمایند یا اینکه دیر تصمیم به خروج گرفتند.

در این لحظه ابر غول آسای خاکستر و بخارهای سمی آتشفشان پمپئی در حال نشستن بر زمین بود و این خبر بدی برای افراد به جامانده در پمپئی بود. با گذر زمان، حجم بیشتری از خاکستر آتشفشانی بر فراز شهر پمپئی فرود می آمد، شهر در تاریکی فرو می رفت، ساختمان ها فرو می ریخت و نفس کشیدن سخت بود. اما این تمام ماجرا نبود، ابر بزرگی از بخارهای بسیار داغ و سمی با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت به سمت شهر پمپئی حرکت کرد. این ابر سمی هر جانداری که در سر راهش بود را از بین برد تا به پمپئی رسید!

با تمام شدن فوران آتشفشان وزوو، شهر پمپئی زیر میلیون ها تن خاکستر آتشفشانی مدفون شده بود. اگرچه از شهر 20 هزار نفری پمپئی، تنها در حدود 2000 نفر کشته شدند، اما این تمام قربانیان فوران آتشفشان نبودند. این رویداد باعث تخریب شهرها، روستاها و ویلاهای متعددی شده بود که شهر پمپئی و هرکولانیوم (Herculaneum) از مهمترین قربانیان آن بودند.

حتی پس از گذشت چند روز، تعدادی از شهروندان پمپئی به این شهر برگشتند تا خانه و اقوام خود را پیدا نمایند. اما دیگر شهری وجود نداشت! بدین ترتیب پمپئی در غباری از فراموشی فرو رفت و برای قرن های متمادی از صفحه روزگار حذف شده بود.

آتشفشان وزوو برای دو روز در حال فوران بود و در فاز اول، برای 18 ساعت از آسمان خرده های سنگ و شن می بارید

کشف پمپئی

پمپئی تا سال 1748 دست نخورده به جای مانده بود و کسی نمی دانست پمپئی کجاست. تا اینکه گروهی از کاوشگران که در پی آثار باستانی در منطقه کامپانیا بودند، به شهر پمپئی رسیدند. این گروه متوجه شد که خاکستر آتشفشانی باعث شده تا پمپئی به طور کامل حفظ گردد. در واقع این حجم بزرگ خاکستر، باعث پدید آمدن مومیایی شهر پمپئی شده بود. ساختمان ها کاملا سالم بودند، اجساد پمپئی در همان حالت خشک شده بودند و حتی بعضی از مواد غذایی مانند میوه و نان نیز تا حد بسیار زیادی سالم مانده بودند.

کشف شهر شهر پمپئی روم باستان باعث شد اطلاعات دانشمندان و باستان شناسان نسبت به آن دوره تاریخی بسیار افزایش یابد و حتی بعضی معتقدند سبک معماری نئوکلاسیک قرن 18 اروپا، بیش از هر چیز مدیون کشف این شهر است. خانواده های ثروتمند اروپایی که تصاویر شهر پمپئی ایتالیا را دیده بودند و با آثار بازمانده از این شهر، همانند سبک معماری و تزئینات و نقاشی های شهر پمپئی آشنا شدند، تصمیم گرفتند از این سبک پیروی نمایند.

برترین دیدنی های پمپئی

حال که در خصوص پمپئی و آتشفشان وزوو و سرگذشت تلخ این شهر صحبت کردیم، بد نیست با مهمترین جاذبه های پمپئی نیز آشنا شویم. اگرچه ما این شهر را بیشتر با فسیل انسان های دفن شده در زیر خاکستر آتشفشانی می شناسیم، اما سرتاسر آن پر از زیبایی های مختلف است.

فروم

فروم پمپئی، شلوغ ترین و مهمترین بخش این شهر بوده است که در دقیقا در کنار دروازه اصلی شهر واقع شده است. این محدوده قلب تپنده شهر و مرکز فرهنگی و اجتماعی شهر پمپئی بوده و تمامی رویدادهای مهم شهر در آن رخ می داده است.

حمام فروم

این حمام در نزدیکی فروم شهر پمپئی قرار گرفته است و با توجه به اینکه به خوبی حفظ شده است، می توانید با ساختار و کارکرد آن به خوبی آشنا شوید. این حمام بسیار زیباست و با تزئیات متعدد، از برجسته ترین مکان های عمومی شهر به شمار می رود. این حمام علاوه بر بخش های مردانه و زنانه با ورودی جداگانه، حمام آب گرم و آب سرد نیز داشته است.

خانه فواره ها

همانگونه که پیشتر گفتیم، پمپئی شهری ثروتمند بوده است و خانه های اعیانی متعددی در آن وجود داشته است. یکی از این عمارت ها که به نام خانه فواره ها شناخته می گردد، دارای فواره های موزاییک کاری شده زیبایی هستند. صاحب این خانه نسبتا ثروتمند بوده است و با استفاده از نقاشی های دیواری و فواره ها، ثروت خود را به نمایش گذاشته است.

باغ فراری ها

در بخش مرکز شهر پمپئی، یک باغ قدیمی وجود دارد که حیرت برانگیزترین و شوکه نماینده ترین جاذبه پمپئی را در خود جای داده است. احتمال تصویر این جاذبه را در میان تصاویر پمپئی دیده اید؛ ردیفی از 13 پیکر که همگی در یک لحظه خشکشان زده است!

البته باید بدانید که این اجساد، در واقع مجسمه های گچی هستند که برای ساخت آنها، گچ درون حفره های شکل گرفته در خاکستر آتشفشانی تزریق شده است.