آنیسون؛ گیاهی شگفت انگیز با دنیایی از فایده - دور زمین

آنیسون با نام علمی Pimpinella anisum که تحت اسم بادیان رومی هم شناخته می گردد، از جمله گیاهان هم خانواده با هویج، کرفس و جعفری است. این گیاه شگفت انگیز و بسیار باسابقه می تواند تا 1 متر ارتفاع داشته باشد و گل و میوه سبز رنگ کوچکی فراوری می نماید که به آن دانه آنیسون می گویند.

آنیسون طعمی شاخص و شبیه شیرین بیان دارد و از قدیم به منظور افزودن طعم به دسرها و نوشیدنی ها کاربرد داشته است. البته این همه داستان نیست و گیاه مذکور به واسطه خواص قدرتمند و تقویت نماینده سلامتی هم معروفیت بالایی دارد.

لازم به ذکر است که گیاه آنیسون میان مردم استان سیستان و بلوچستان از محبوبیت زیادی برخوردار است و به آن بادیون گفته می گردد. به دلیل شباهت بالا، معمولا دانه آنیسون با دانه های هشت شیاری رازیانه اشتباه گرفته می شوند.

اما از نقطه نظر خواص، آنیسون ویژگی های منحصر به فردی دارد که آن را تبدیل به گیاهی افسانه ای نموده است. این گیاه نه تنها حاوی ترکیبات آنتی باکتریال قوی است، بلکه از اثر آرام بخشی گرفته تا بهبود اختلالات گوارشی، تاثیر ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، به حفظ هرچه بهتر سلامت بدن یاری می نماید.

محتوای تغذیه ای آنیسون

هرچند به طور معمول از مقادیر نسبتا کمی از آنیسون استفاده می گردد، اما حتی همین میزان پایین هم ریزمغذی های مهمی را در اختیار مصرف نماینده قرار می دهد. دانه آنیسون سرشار از آهن است و برای یاری به فراوری سلول های خونی سالم در بدن فاکتوری ضروری محسوب می گردد. از جمله دیگر محتویات مهم گیاه نام برده می توان به مقادیر کمی منگنز اشاره نمود. منگنز یک ماده معدنی کلیدی است که به اسم آنتی اکسیدان عمل می نماید و برای متابولسیم هم حیاتی است.

ارزش غذایی یک قاشق غذاخوری (7 گرم) دانه آنیسون به طور تقریبی به صورت زیر برآورد شده است:

- کالری: 23

- پروتئین: 1 گرم

- چربی: 1 گرم

- کربوهیدرات: 3 گرم

- فیبر: 1 گرم

- آهن: 13 درصد از میزان مواد مغذی مورد احتیاج روزانه (به اختصار RDI)

- منگنز: 7 درصد از RDI

- کلسیم: 4 درصد از RDI

- مهمیم: 3 درصد از RDI

- فسفر: 3 درصد از RDI

- پتاسیم: 3 درصد از RDI

- مس: 3 درصد از RDI

اما چگونه می توان از مزایای بیتعداد گیاه آنیسون بهره مند شد؟ در داخل کشور محصولات متنوعی وجود دارند که هر یک میزان متفاوتی از آنیسون را در خود جای داده اند. از جمله این محصولات می توان به عرقیجات، دانه پودر شده و مکمل های دارویی اشاره نمود. دو مورد نخست از عطاری ها و مورد سوم هم از داروخانه های سراسر کشور قابل تهیه هستند.

در ادامه نگاهی به بعضی از مهمترین فواید آنیسون برای بدن انسان خواهیم داشت:

یاری به کاهش علائم افسردگی

بر اساس مقاله ای که به وسیله مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، افسردگی یک بیماری شایع و در عین حال ناتوان نماینده به تعداد می رود که نزدیک به 25 درصد از بانوان و 12 درصد از آقایان را در نقاط مختلف دنیا تحت تاثیر قرار می دهد.

بعضی از تحقیقات علمی نشان داده اند که دانه آنیسون می تواند به درمان افسردگی یاری کند. به اسم نمونه دیده شده که عصاره دانه آنیسون دارای خواص ضد افسردگی قوی در موش های آزمایشگاهی است و می تواند به میزان داروهای تجویزی رایج در درمان افسردگی موثر واقع گردد.

در یک مطالعه از 107 داوطلب خواسته شد تا 3 گرم پودر دانه آنیسون را به صورت 3 بار در روز مصرف نمایند. نهایتا تعیین شد که این دستورالعمل در کاهش علائم افسردگی پس از زایمان نقش داشته است. بعلاوه در مطالعه ای 4 هفته ای روی 120 نفر که روزانه یک کپسول 200 میلی گرمی حاوی روغن آنیسون را استفاده می کردند، نشانه های افسردگی خفیف تا میانه در مقایسه با گروه دارونما به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافت.

یاری به درمان اختلالات گوارشی و محافظت از زخم معده

اگر به محتویات بعضی از مکمل های دارویی اختصاصی برای یاری به درمان و بهبود علائم اختلالات گوارشی دقت نموده باشید، به احتمال زیاد نام آنیسون را دیده اید. این گیاه شگفت انگیز به درمان این دسته از اختلالات مانند هضم نامناسب، نفخ، سوء هاضمه و حالت تهوع و سوزش قفسه سینه ناشی از ایجاد زخم معده یاری می نماید.

برای مثال در یک مطالعه حیوانی دیده شده که آنیسون ترشح اسید معده را کاهش می دهد، از شکل گیری زخم معده جلوگیری و از سلول ها در برابر آسیب های احتمالی محافظت می نماید.

یاری به تسکین علائم یائسگی

یائسگی فرآیند کاهش طبیعی هورمون های باروری بانوان در پی افزایش سن است که منجر به وقوع علائمی مانند گرگرفتگی، خستگی و خشکی پوست می گردد. تصور بر این است که دانه آنیسون با تقلید اثرات استروژن در بدن، به طور بالقوه قادر به کاهش علائم آزار دهنده یائسگی است. در یک مطالعه 4 هفته ای که اطلاعات کامل آن به وسیله انتشارات سیج قابل دسترسی است، 72 زن مبتلا به گرگرفتگی، کپسول های 330 میلی گرمی حاوی عصاره دانه آنیسون را به صورت سه بار در روز مصرف کردند. این گروه نسبت به گروه کنترل، 75 درصد کاهش شدت و دفعات گرگرفتگی را گزارش دادند.

بعلاوه بعضی از ترکیبات موجود در این دانه ها می توانند به جلوگیری از تحلیل استخوانی هم یاری نمایند که یکی دیگر از نشانه های شاخص یائسگی در نتیجه کاهش سطح استروژن محسوب می گردد. برای مثال اسانس حاوی 81 درصد آنتول (ماده موثره آنیسون) توانست به محافظت از پوکی استخوان و از دست رفتن توده استخوانی در موش های صحرایی یاری کند.

دیگر فواید کم نظیر گیاه آنیسون شامل موارد زیر است:

- مقابله با رشد باکتری ها و قارچ ها

- یاری به تنظیم سطح قند خون

- سرکوب التهاب