پروژه ملی احیا و لایروبی خلیج گرگان
به گزارش دور زمین، خلیج گرگان، یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای خزر، است و تداوم زندگی بسیاری از جانداران در بزرگ ترین دریاچه زمین به اتصال آن با دریا، وابسته است. خلیج گرگان، بزرگترین خلیج دریای خزر است به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین المللی دنیا در لیست تالاب های کنوانسیون رامسر، به ثبت رسید، اما کاهش تراز سطح آب دریای خزر در سال های اخیر مهمترین عامل تهدید خلیج گرگان است که بسیاری از چالش های دیگر را تحت تأثیر قرار داده است.
به همین دلیل، اخیرا طرح تسهیل تبادل آب بین دریا و خلیج گرگان و عملیات لایروبی خلیج گرگان در راستای جلوگیری از خشک شدن و شوری تالاب میانکاله با پیگیری مسئولان استانداری گلستان و فعالان محیط زیست مصوب شده و با عنوان طرح تسهیل تبادل آب اکنون در حال انجامست.
خشکسالی و تغییر رژیم آبی، تغییرات کاربری اراضی تالاب و بهره برداری بی رویه، ورود آلاینده های صنعتی، کشاورزی و شهری، تخریب های ناشی از فشار فزاینده جمعیت بر تالاب، اجرای طرح های توسعه در اراضی غرب و شمال غرب تالاب، رسوب گذاری و سایر عوامل طبیعی تأثیرات مخربی بر این زیست بوم دارد، اما کاهش تراز سطح آب دریای خزر در سال های اخیر مهمترین عامل تهدید خلیج گرگان است که بسیاری از چالش های دیگر را تحت تأثیر قرار داد. چون خلیج گرگان با کارکرد مالی و اکولوژیکی در تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و غضروفی، جذب پرندگان مهاجر و حفظ چرخه زیست دریای خزر دارای اهمیت بوده و در معیشت جوامع محلی نیز اثرگذاری مستقیم و نقش مهمی دارد.
از آن جایی که جریان در خلیج گرگان، افقی و از شرق به غرب است و شدت زیادی ندارد، این خلیج قادر نیست رسوب را به سمت دریای خزر پس بزند و بنابراین بیشتر شدن ارتباط آب دریای با خلیج گرگان سبب ورود رسوب بیشتر به خلیج گرگان خواهد شد؛ زمانی که رسوب بیشتری وارد خلیج گرگان گردد، عمق خلیج با سرعت بیشتری کم می گردد و سرعت خشک شدن این خلیج بیشتر می گردد که این مورد نهایتاً منجر به نابودی کامل زیست بوم این منطقه خواهد شد.
با توجه به اینکه زندگی و وضع معیشت مردم بندر ترکمن، بندر گز و جمیع مردم گلستان به زنده بودن خلیج گرگان پیوند خورده است طی سفر هیئت دولت به گلستان و دستور مستقیم رئیس جمهور مبنی بر احیای خلیج گرگان، سازمان بنادر و دریانوردی کشور با مطالعاتی 8 ساله در راستای تحقق این امر، وارد عمل شد. هم اکنون برای پاکسازی و لایروبی خلیج گرگان، 40 دستگاه ماشین آلات در منطقه حضور داشته که این عملیات به وسیله پیمانکار پروژه، قـرارگاه سـازندگی خـاتم الانبیـاء (ص) در حال انجام است.
عکاس: محمد عطایی
منبع: فرارو