راهنمای جامع مهاجرت و اخذ ویزای کانادا برای ایرانیان: جدیدترین شرایط و مسیرها
به گزارش دور زمین، کانادا، با طبیعت بکر، کیفیت بالای زندگی، فرصتهای تحصیلی و شغلی ممتاز، و جامعهای چندفرهنگی و پذیرا، همواره یکی از مقاصد جذاب برای ایرانیان بوده است. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع، معتبر و کاربردی برای شهروندان ایرانی تهیه شده است که قصد سفر، تحصیل، کار یا مهاجرت به این کشور پهناور را دارند. با توجه به پویایی قوانین مهاجرت و لزوم دسترسی به اطلاعات دقیق و بهروز، خصوصاً برای متقاضیان ایرانی که با شرایط و ملاحظات خاصی روبرو هستند، این راهنما تلاش دارد تا تصویری روشن از مسیرهای موجود و الزامات هر یک ارائه دهد.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
دولت کانادا برنامه سطوح مهاجرت خود را برای سالهای 2024 تا 2026 اعلام کرده است که نشاندهنده تعهد این کشور به پذیرش مهاجران است. طبق این برنامه، هدف کانادا جذب 485,000 مهاجر جدید در سال 2024 و سپس سالانه 500,000 مهاجر در سالهای 2025 و 2026 است. این اهداف بلندپروازانه، امیدواریهایی را برای متقاضیان ایجاد میکند. با این حال، گزارشهای جدیدتر و اطلاعیههای رسمی، مانند آنچه در اکتبر 2024 منتشر شد، به کاهش احتمالی هدف پذیرش برای سال 2025 به حدود 395,000 نفر به منظور مدیریت رشد جمعیت و بهبود دسترسی به مسکن اشاره دارند. این نوسانات در اهداف نشان میدهد که هرچند کانادا به طور کلی پذیرای مهاجران است، اما ورود به این کشور همچنان فرآیندی گزینشی و رقابتی است. بنابراین، برای شهروندان ایرانی، حتی با وجود برخی تسهیلات خاص که در ادامه به آنها پرداخته خواهد شد، داشتن یک پرونده قوی و آمادگی کامل برای مواجهه با این رقابت، امری ضروری است. این راهنما شما را با بخشهای مختلف فرآیند، از انتخاب نوع ویزا تا آخرین تغییرات قانونی، آشنا خواهد کرد.
نگاهی جامع به انواع ویزاهای کانادا: از اقامت موقت تا سکونت دائم
به طور کلی، ویزاهای کانادا به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: ویزاهای اقامت موقت (Temporary Resident Visas - TRV) و ویزاهای اقامت دائم (Permanent Resident Visas - PR). انتخاب صحیح نوع ویزا بر اساس هدف اصلی متقاضی از سفر به کانادا، اولین و یکی از حیاتیترین گامها در فرآیند درخواست است.
ویزاهای اقامت موقت برای افرادی صادر میشوند که قصد دارند برای مدت زمان مشخص و با هدفی معین مانند گردشگری، تحصیل، کار موقت، دیدار خانواده، یا ترانزیت در کانادا اقامت داشته باشند. پس از اتمام دوره مجاز، از دارنده ویزا انتظار میرود که کانادا را ترک کند، مگر اینکه برای تمدید اقامت یا تغییر وضعیت خود اقدام نماید.
در مقابل، ویزاهای اقامت دائم مسیرهایی هستند که به فرد اجازه میدهند به طور دائمی در کانادا زندگی، کار و تحصیل کند و از بسیاری از حقوق شهروندان کانادایی، مانند خدمات درمانی، بهرهمند شود. مسیرهای رایج برای اخذ اقامت دائم شامل برنامههایی چون اکسپرس اینتری، برنامههای نامزدی استانی (PNP) و اسپانسرشیپ خانوادگی است.
اهمیت انتخاب نوع ویزای مناسب از آن جهت است که هر ویزا شرایط، مدارک، و محدودیتهای خاص خود را دارد. افسران مهاجرت کانادا با دقت هدف واقعی متقاضی را بررسی میکنند. ارائه درخواست برای یک نوع ویزا با قصد پنهانی برای انجام فعالیتی دیگر (مثلاً درخواست ویزای توریستی با هدف اصلی کار یا اقامت دائم) میتواند منجر به رد درخواست، و حتی ممنوعیت ورود به کانادا برای سالها شود. بنابراین، صداقت در بیان هدف و انتخاب مسیر صحیح، شالوده یک درخواست موفق است.
ویزای توریستی کانادا: گشت و گذار، دیدار، و شرایط اخذ آن برای ایرانیان
ویزای توریستی کانادا، که به آن ویزای ویزیتوری یا ویزای اقامت موقت (TRV) نیز گفته میشود، برای افرادی صادر میگردد که با اهداف گردشگری، بازدید از جاذبههای توریستی، دیدار با اعضای خانواده یا دوستان، یا شرکت در فعالیتهای تجاری کوتاهمدت (مانند حضور در کنفرانسها یا مذاکرات تجاری که شامل کار کردن نمیشود) قصد سفر به کانادا را دارند.
این ویزاها میتوانند به صورت یکبار ورود (Single Entry) یا چندبار ورود (Multiple Entry) صادر شوند. ویزای یکبار ورود تنها برای یک مرتبه ورود به کانادا معتبر است، در حالی که ویزای چندبار ورود، که اغلب به عنوان "ویزای مولتی کانادا" یا "ویزای 5 ساله کانادا" شناخته میشود، به دارنده آن اجازه میدهد تا در طول مدت اعتبار ویزا، به دفعات به کانادا وارد و از آن خارج شود. معمولاً اعتبار این ویزا تا پایان اعتبار پاسپورت متقاضی است. برای شهروندان ایرانی که عموماً پاسپورتهای با اعتبار 5 ساله دارند، این ویزا نیز معمولاً با اعتبار 5 ساله صادر میشود. در هر بار ورود با ویزای مولتی، فرد معمولاً میتواند تا 6 ماه در کانادا اقامت کند، مگر اینکه افسر مرزی مدت زمان کمتری را تعیین نماید.
نوع خاصی از ویزای توریستی، سوپر ویزا (Super Visa) است که منحصراً برای والدین و پدربزرگها و مادربزرگهای شهروندان یا مقیمان دائم کانادا طراحی شده است. این ویزا به صورت چندبار ورود و با اعتباری تا 10 سال صادر میشود (برای ایرانیان، معمولاً متناسب با اعتبار 5 ساله پاسپورتشان). مزیت اصلی سوپر ویزا این است که به دارنده آن اجازه میدهد در هر بار ورود تا 2 سال به طور پیوسته در کانادا اقامت داشته باشد.
شرایط اصلی اخذ ویزای توریستی برای ایرانیان شامل موارد زیر است :
- داشتن پاسپورت معتبر با حداقل شش ماه اعتبار از تاریخ سفر.
- برخورداری از سلامت جسمانی مناسب (ممکن است نیاز به معاینات پزشکی باشد).
- نداشتن سوء پیشینه کیفری یا محکومیتهای مرتبط با قوانین مهاجرت.
- متقاعد کردن افسر مهاجرت مبنی بر اینکه متقاضی پس از پایان مدت اقامت مجاز، خاک کانادا را ترک خواهد کرد. این مهمترین بخش درخواست است و از طریق اثبات وابستگیهای قوی به کشور مبدأ (ایران) صورت میگیرد.
- اثبات تمکن مالی کافی برای پوشش هزینههای سفر، اقامت و بازگشت به ایران.
متقاعد کردن افسر مهاجرت در مورد قصد بازگشت به ایران، چالشی اساسی برای متقاضیان ایرانی است. عواملی چون شرایط اقتصادی یا سیاسی کشور مبدأ میتواند حساسیت افسران را در این زمینه افزایش دهد. بنابراین، ارائه مدارک قوی که نشاندهنده ریشهدار بودن فرد در ایران است، اهمیت فوقالعادهای دارد. این صرفاً به معنای داشتن ملک یا حساب بانکی نیست، بلکه باید تصویری از یک زندگی فعال و تعهداتی ارائه شود که فرد ملزم به بازگشت به آنهاست. برای مثال، داشتن شغل ثابت با درآمد خوب، کسب و کار فعال، مسئولیت نگهداری از والدین سالمند، تحصیل فرزندان در ایران، یا مشارکت در فعالیتهای اجتماعی میتواند به تقویت پرونده کمک کند.
برای درخواست ویزای توریستی، مطمئن شوید که مدارک زیر را آماده کردهاید: ابتدا، مدارک شناسایی شما مانند پاسپورت معتبر با حداقل شش ماه اعتبار، ترجمه رسمی شناسنامه و کارت ملی. اگر متاهل هستید، ترجمه سند ازدواج و برای آقایان، ترجمه کارت پایان خدمت یا معافیت ضروری است. سپس، مدارک مالی که شامل نامه تمکن مالی از بانک به همراه گردش حساب شش ماه اخیر است؛ به یاد داشته باشید که برای هر ماه اقامت، حداقل 2000 دلار کانادا نیاز دارید (به عنوان مثال، برای 6 ماه اقامت، حدود 12,000 دلار کانادا). مدارک شغلی نیز اهمیت زیادی دارند؛ اگر شاغل هستید، گواهی اشتغال به کار با ذکر سمت، حقوق و مدت اشتغال، فیشهای حقوقی اخیر و سوابق بیمه خود را ارائه دهید. اگر صاحب کسب و کار هستید، مدارک ثبت شرکت، روزنامه رسمی و آخرین اظهارنامه مالیاتی لازم است. بازنشستگان نیز باید حکم بازنشستگی و فیش حقوقی خود را ضمیمه کنند. برای اثبات وابستگی به کشور و قصد بازگشت، ارائه اسناد مالکیت (خانه، زمین، خودرو) بسیار مفید است. اگر دعوتنامه دارید، مدارک هویتی و اقامتی دعوتکننده و شرح رابطه شما با ایشان نیز باید پیوست شود. نهایتاً، یک برنامه سفر دقیق و در صورت امکان، رزرو بلیط رفت و برگشت و هتل، به پرونده شما اعتبار بیشتری میبخشد. علاوه بر این، دو قطعه عکس رنگی جدید با ابعاد 3.5 در 4.5 سانتیمتر با پسزمینه سفید و در صورتی که فرزند زیر 18 سال بدون همراهی یکی از والدین سفر میکند، اجازه خروج محضری از والد غایب نیز لازم است. گواهی عدم سوء پیشینه برای ایرانیان اجباری نیست اما ارائه ترجمه آن میتواند به تقویت پرونده کمک کند.
فرآیند درخواست ویزای توریستی کانادا عمدتاً به صورت آنلاین از طریق وبسایت رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) انجام میشود. متقاضیان باید یک حساب کاربری ایجاد کرده، فرمهای مربوطه را تکمیل، مدارک مورد نیاز را بارگذاری و هزینههای مربوطه را پرداخت نمایند. هزینه ویزای توریستی طبق اطلاعات رسمی IRCC، مبلغ 100 دلار کانادا برای هر نفر است، به علاوه 85 دلار کانادا برای هزینه انگشتنگاری (بیومتریک). مدت زمان صدور ویزای توریستی متغیر است و به عواملی چون حجم پروندههای در دست بررسی و کامل بودن مدارک متقاضی بستگی دارد، اما طبق اعلام اداره مهاجرت کانادا، این فرآیند ممکن است تا 92 روز کاری به طول انجامد.
برای تمدید ویزای توریستی در داخل کانادا، متقاضی باید حداقل 30 روز قبل از انقضای وضعیت اقامت فعلی خود درخواست دهد و پاسپورت وی نیز باید اعتبار کافی داشته باشد.
دلایل رایج رد شدن (ریجکتی) ویزای توریستی برای ایرانیان عبارتند از :
- عدم توانایی در متقاعد کردن افسر مهاجرت مبنی بر بازگشت به کشور مبدأ پس از پایان سفر.
- نقص در مدارک ارائه شده یا عدم ارائه مدارک کافی.
- سابقه سفر نامناسب یا عدم وجود سابقه سفر به کشورهای دیگر.
- تمکن مالی ناکافی برای پوشش هزینههای سفر.
- وجود مشکلات مربوط به سلامت جسمانی متقاضی یا داشتن سابقه کیفری.
برای افزایش شانس دریافت ویزای توریستی، توصیه میشود :
- در صورت امکان، یک دعوتنامه قوی از اعضای درجه یک خانواده (پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزند، همسر) که در کانادا اقامت قانونی دارند، ارائه دهید.
- سابقه سفر خود را با سفرهای توریستی به کشورهای معتبر دیگر (مانند کشورهای حوزه شنگن، انگلستان، استرالیا، ژاپن) تقویت کنید.
- وابستگیهای خانوادگی، شغلی و مالی خود را در ایران به طور مستند و قانعکننده اثبات نمایید.
- از اقدام همزمان تمامی اعضای خانواده برای ویزای توریستی خودداری کنید، زیرا این امر ممکن است شائبه قصد عدم بازگشت یا پناهندگی را در ذهن افسر مهاجرت ایجاد کند.
تحصیل در سرزمین افرا: راهنمای کامل ویزای دانشجویی و دانشآموزی کانادا برای ایرانیان
کانادا با داشتن دانشگاهها و کالجهای معتبر در سطح جهانی، یکی از مقاصد اصلی دانشجویان بینالمللی، از جمله ایرانیان، است. برای تحصیل در این کشور، نیاز به دریافت مجوز تحصیل (Study Permit) دارید. این مجوز به شما اجازه میدهد در یک موسسه آموزشی تعیینشده (Designated Learning Institution - DLI) در کانادا به تحصیل بپردازید.
ویزاهای تحصیلی کانادا به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- ویزای دانشجویی (Study Permit for Post-Secondary Studies): این ویزا برای افراد 18 سال به بالا صادر میشود که قصد تحصیل در دانشگاهها، کالجها یا سایر موسسات آموزش عالی معتبر کانادا را دارند.
- ویزای دانشآموزی (Study Permit for Minors): این ویزا برای افراد زیر 18 سال است که میخواهند در مدارس ابتدایی یا دبیرستانهای کانادا تحصیل کنند. برای این دسته از متقاضیان، ارائه رضایتنامه از والدین یا قیم قانونی، و تعیین یک قیم (Custodian) در کانادا (در صورتی که والدین همراهی نکنند) الزامی است.
شرایط اصلی برای اخذ ویزای تحصیلی کانادا عبارتند از :
- نامه پذیرش (Letter of Acceptance - LOA): دریافت نامه پذیرش رسمی از یک موسسه آموزشی تعیینشده (DLI) در کانادا.
- اثبات تمکن مالی: نشان دادن توانایی مالی کافی برای پرداخت شهریه تحصیلی و پوشش هزینههای زندگی در طول دوره تحصیل. طبق آخرین تغییرات از ابتدای سال 2024، حداقل مبلغ مورد نیاز برای هزینههای زندگی (علاوه بر شهریه) برای یک سال، از 10,000 دلار کانادا به 21,065 دلار کانادا افزایش یافته است. به طور کلی، متقاضی باید توانایی پرداخت هزینه یک سال شهریه دانشگاه و هزینه یک سال زندگی را اثبات کند که این مبلغ میتواند بین 35,000 تا 55,000 دلار کانادا یا بیشتر، بسته به شهر و دانشگاه، متغیر باشد.
- مدرک زبان: ارائه مدرک زبان معتبر (مانند آیلتس آکادمیک یا تافل iBT) با نمرهای که توسط موسسه آموزشی مقصد تعیین شده است. در برخی موارد، امکان دریافت پذیرش مشروط (Conditional Admission) و گذراندن دوره زبان در کانادا قبل از شروع دوره اصلی نیز وجود دارد، اما این امر میتواند ریسک ویزا را افزایش دهد.
- سلامت جسمانی و عدم سوء پیشینه: متقاضی باید از سلامت جسمانی برخوردار باشد (ممکن است نیاز به معاینات پزشکی باشد) و سابقه کیفری نداشته باشد.
- قصد بازگشت پس از تحصیل: یکی از مهمترین عوامل در بررسی پرونده ویزای تحصیلی، متقاعد کردن افسر مهاجرت مبنی بر این است که متقاضی پس از اتمام تحصیلات خود به کشور مبدأ بازخواهد گشت. هرچند پس از فارغالتحصیلی مسیرهایی برای کار و اقامت دائم در کانادا وجود دارد، اما در زمان درخواست ویزای تحصیلی، هدف اصلی باید تحصیل و بازگشت باشد.
برای موفقیت در اخذ ویزای تحصیلی کانادا، این موارد کلیدی را در نظر داشته باشید: اول، نامه پذیرش قطعی از یک موسسه آموزشی معتبر کانادایی (DLI). دوم، اثبات توانایی مالی قوی برای پرداخت شهریه یک سال و هزینههای زندگی حداقل 21,065 دلار کانادا (از سال 2024)، که باید از طریق گردش حساب چهار ماهه اخیر نشان داده شود. سوم، مدرک زبان معتبر (مانند آیلتس یا تافل) با نمرهای که توسط موسسه آموزشی شما تعیین شده است. چهارم، یک انگیزهنامه (Study Plan) بسیار دقیق و قانعکننده که دلایل شما برای انتخاب این رشته و کشور کانادا، و برنامههای آینده شما پس از تحصیل را به وضوح شرح دهد و آفیسر را متقاعد کند که قصد اصلی شما تحصیل است و پس از اتمام آن به کشور خود بازخواهید گشت. پنجم، ارائه مدارک تحصیلی کامل و ترجمه شده از مقاطع قبلی با ریز نمرات. و ششم، اطمینان از سلامت جسمانی و نداشتن سوء پیشینه کیفری. علاوه بر این، در صورت وجود وقفه تحصیلی (Study Gap)، ارائه مدارکی مانند سابقه کار و بیمه میتواند مفید باشد. برای مقاطع تحصیلات تکمیلی (ارشد و دکترا)، توصیهنامه از اساتید و لیست مقالات علمی منتشر شده نیز اهمیت دارد.
انگیزهنامه تحصیلی (Study Plan یا Statement of Purpose - SOP) نقش بسیار حیاتی در پرونده ویزای تحصیلی دارد. این نامه فرصتی است برای متقاضی تا به طور مستقیم با افسر ویزا صحبت کرده و او را در مورد اهداف تحصیلی، دلایل انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر در کانادا، ارتباط تحصیلات با سوابق قبلی و برنامههای آینده شغلی خود (ترجیحاً در کشور مبدأ) متقاعد سازد. یک انگیزهنامه ضعیف یا نامفهوم میتواند حتی با داشتن سایر شرایط، منجر به رد ویزا شود.
دانشجویان متاهل میتوانند برای همسر و فرزندان وابسته خود نیز درخواست ویزای همراه دهند. همسر دانشجو معمولاً میتواند برای مجوز کار باز (Open Work Permit) اقدام کند که به او اجازه میدهد در طول دوره تحصیل همسرش در کانادا کار کند. فرزندان وابسته نیز میتوانند در مدارس دولتی کانادا به صورت رایگان (تا پایان دوره متوسطه) تحصیل کنند.
هزینه درخواست ویزای تحصیلی 150 دلار کانادا است، به علاوه 85 دلار کانادا برای هزینه انگشتنگاری (بیومتریک). هزینههای جانبی شامل ترجمه مدارک، آزمون زبان، هزینههای اپلیکیشن فی دانشگاهها و معاینات پزشکی نیز باید در نظر گرفته شود. مدت زمان صدور ویزای تحصیلی برای ایرانیان، بدون احتساب زمان مورد نیاز برای انگشتنگاری، معمولاً بین 9 تا 11 هفته یا بیشتر به طول میانجامد. پس از انجام انگشتنگاری، این مدت ممکن است به 17 تا 20 هفته نیز برسد. اعتبار مجوز تحصیل معمولاً به اندازه طول دوره تحصیلی به علاوه 90 روز اضافی است.
آخرین تغییرات و اخبار مهم ویزای تحصیلی (2024-2025): سیستم مهاجرت و تحصیل کانادا دائماً در حال تغییر است و آگاهی از آخرین بهروزرسانیها برای متقاضیان ایرانی ضروری است:
- افزایش حداقل تمکن مالی: همانطور که اشاره شد، از 1 ژانویه 2024، حداقل مبلغ مورد نیاز برای هزینههای زندگی دانشجویان (علاوه بر شهریه) به 21,065 دلار کانادا افزایش یافته است.
- محدودیت در صدور ویزای تحصیلی: دولت کانادا اعلام کرده است که به منظور مدیریت بهتر جمعیت دانشجویان بینالمللی و کاهش فشار بر منابع، تعداد ویزاهای تحصیلی صادر شده را در سالهای 2024 و 2025، به ویژه برای مقاطع کارشناسی و کالج، تا حدود 35٪ کاهش خواهد داد. این محدودیت شامل حال دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد، دکترا و دانشآموزان مدارس نمیشود.
- تغییرات در مجوز کار پس از تحصیل (Post-Graduation Work Permit - PGWP): از سال 2025، شرایط جدیدی برای دریافت PGWP اعمال خواهد شد. فارغالتحصیلان دانشگاهها باید حداقل نمره معیار زبان کانادایی (CLB) معادل 7 و فارغالتحصیلان کالجها نمره CLB 5 را ارائه دهند. همچنین، فارغالتحصیلان برنامههایی که تحت مدل Public-Private Partnership ارائه میشوند، دیگر واجد شرایط PGWP نخواهند بود.
- محدودیت در تغییر موسسه آموزشی: از جولای 2024، دانشجویان بینالمللی پس از ورود به کانادا نمیتوانند موسسه آموزشی خود را بدون درخواست مجدد برای مجوز تحصیلی تغییر دهند، مگر در شرایط خاص.
- توقف برنامه Student Direct Stream (SDS): از 8 نوامبر 2024، برنامه SDS که مسیر سریعتری برای برخی کشورها بود، متوقف شده و تمامی درخواستها باید از طریق فرآیند استاندارد بررسی شوند.
این تغییرات نشاندهنده تلاش دولت کانادا برای مدیریت دقیقتر ورود دانشجویان بینالمللی و اطمینان از کیفیت سیستم آموزشی و همچنین همسویی با نیازهای بازار کار است. در نتیجه، رقابت برای دریافت ویزای تحصیلی افزایش یافته و متقاضیان ایرانی باید با آمادگی کامل، مدارک بینقص و با در نظر گرفتن این تغییرات، برای ویزای تحصیلی اقدام کنند. انتخاب رشتههای تحصیلی در مقاطع بالاتر (ارشد و دکترا) و رشتههایی که با نیازهای بازار کار کانادا همسو هستند، میتواند شانس موفقیت را افزایش دهد.
کار در کانادا: انواع مجوز کار، شرایط ویژه برای ایرانیان، و نقش LMIA
کار در کانادا برای بسیاری از ایرانیان یک هدف جذاب است، چه به عنوان یک تجربه موقت و چه به عنوان گامی به سوی اقامت دائم. برای کار قانونی در کانادا، اتباع خارجی نیاز به دریافت مجوز کار (Work Permit) دارند که یک سند رسمی صادر شده توسط دولت کانادا است.
دو نوع اصلی مجوز کار در کانادا وجود دارد: مجوز کار باز و مجوز کار بسته (یا خاص کارفرما). تفاوت اصلی در میزان آزادی شما برای انتخاب شغل و کارفرما است. با مجوز کار باز (Open Work Permit - OWP)، شما عموماً میتوانید برای هر کارفرمایی در کانادا کار کنید، به جز کارفرمایانی که در لیست کارفرمایان نامعتبر قرار دارند یا خدماتی خاص ارائه میدهند. مهمتر اینکه برای دریافت مجوز کار باز، معمولاً نیازی به داشتن پیشنهاد شغلی از قبل یا تاییدیه LMIA (ارزیابی تاثیر بر بازار کار) ندارید. این نوع مجوز انعطافپذیری زیادی به شما میدهد. اما مجوز کار بسته (Employer-Specific Work Permit)، شما را به یک کارفرمای خاص، یک موقعیت شغلی معین و گاهی یک مکان مشخص محدود میکند. برای این نوع مجوز، تقریباً همیشه به یک پیشنهاد شغلی معتبر از یک کارفرمای کانادایی و در بیشتر موارد، به یک LMIA مثبت نیاز دارید. LMIA سندی است که کارفرما باید از دولت کانادا دریافت کند تا نشان دهد استخدام شما تاثیر منفی بر بازار کار کانادا ندارد. بنابراین، اگر به دنبال آزادی عمل بیشتر هستید، مجوز کار باز گزینه بهتری است، اما دریافت آن به شرایط خاصی بستگی دارد.
ارزیابی تأثیر بر بازار کار (Labour Market Impact Assessment - LMIA) سندی است که یک کارفرمای کانادایی ممکن است قبل از اینکه بتواند یک نیروی کار خارجی را برای یک موقعیت شغلی خاص استخدام کند، نیاز به دریافت آن از سازمان کار و توسعه اجتماعی کانادا (ESDC) داشته باشد. LMIA مثبت نشان میدهد که نیاز به استخدام نیروی کار خارجی برای آن شغل وجود دارد و هیچ شهروند کانادایی یا مقیم دائمی برای انجام آن کار در دسترس نیست، یا استخدام نیروی کار خارجی تأثیر منفی یا خنثی بر بازار کار کانادا نخواهد داشت. کارفرما باید ثابت کند که تلاشهای کافی برای یافتن نیروی کار داخلی انجام داده اما موفق نبوده است. البته، برخی از موقعیتهای شغلی و دستههای خاصی از کارگران خارجی از نیاز به LMIA معاف هستند.
یکی از مهمترین تحولات اخیر برای شهروندان ایرانی، تسهیلات ویژهای است که دولت کانادا برای ایرانیانی که با ویزای معتبر (مانند ویزای توریستی) در داخل خاک کانادا حضور دارند، فراهم کرده است. بر اساس این سیاست موقت، که تا 28 فوریه 2026 تمدید شده است (لازم است همواره آخرین تاریخ از منابع رسمی IRCC بررسی شود)، این افراد میتوانند از داخل کانادا برای دریافت مجوز کار باز (Open Work Permit) درخواست دهند. این یک فرصت بسیار ارزشمند است زیرا به طور معمول، درخواست برای مجوز کار از داخل کانادا برای دارندگان ویزای توریستی امکانپذیر نیست و همچنین نیاز به LMIA و پیشنهاد شغلی را که از موانع اصلی برای کارگران خارجی است، برطرف میکند. این سیاست به ایرانیان حاضر در کانادا اجازه میدهد تا به سرعت وارد بازار کار شده و تجربه کاری کانادایی کسب کنند که این تجربه برای مسیرهای اقامت دائم بسیار حائز اهمیت است. با این حال، تاکید میشود که این یک اقدام موقتی است و متقاضیان واجد شرایط باید از این فرصت تا زمانی که معتبر است، استفاده کنند.
علاوه بر این تسهیلات خاص، سایر افرادی که میتوانند واجد شرایط دریافت OWP باشند عبارتند از: همسران یا شرکای زندگی دانشجویان بینالمللی تمام وقت، همسران یا شرکای زندگی برخی از کارگران خارجی ماهر، فارغالتحصیلان واجد شرایط موسسات آموزشی کانادایی که برای مجوز کار پس از تحصیل (PGWP) اقدام میکنند، و افرادی که تحت برنامه اسپانسرشیپ همسر از داخل کانادا (Inland Sponsorship) قرار دارند و درخواست اقامت دائم آنها در حال بررسی است.
شرایط عمومی برای اخذ ویزای کاری (چه باز و چه بسته) معمولاً شامل موارد زیر است :
- اثبات اینکه پس از انقضای مجوز کار، کانادا را ترک خواهید کرد (این شرط بیشتر برای مجوزهای کار موقت اولیه صدق میکند).
- نشان دادن تمکن مالی کافی برای حمایت از خود و اعضای خانواده در طول اقامت در کانادا و همچنین برای بازگشت به کشور خود.
- رعایت قوانین و نداشتن سابقه کیفری.
- عدم ایجاد خطر برای امنیت کانادا.
- برخورداری از سلامت جسمانی مناسب (ممکن است نیاز به معاینه پزشکی باشد).
- در مورد مجوز کار بسته، باید قصد کار برای کارفرمایی را داشته باشید که واجد شرایط استخدام نیروی کار خارجی است و شرایط مندرج در پیشنهاد شغلی را رعایت کنید.
روشهای مختلفی برای دریافت ویزای کار وجود دارد. علاوه بر مسیر مستقیم دریافت پیشنهاد شغلی و اقدام برای مجوز کار بسته (اغلب با LMIA)، برخی مسیرهای اقامت دائم مانند برنامههای اکسپرس اینتری یا برنامههای نامزدی استانی نیز میتوانند در نهایت منجر به دریافت مجوز کار (به عنوان مثال، Bridging Open Work Permit برای کسانی که درخواست اقامت دائم آنها در حال بررسی است) یا مستقیماً اقامت دائم شوند که حق کار را نیز شامل میشود.
هزینه درخواست مجوز کار طبق اطلاعات رسمی IRCC، 155 دلار کانادا برای متقاضی اصلی است. اگر برای مجوز کار باز اقدام میکنید، ممکن است هزینه اضافی 100 دلار کانادا برای "حق دارنده مجوز کار باز" نیز اعمال شود. هزینه انگشتنگاری (85 دلار کانادا) نیز به این مبالغ اضافه میشود. (توجه: هزینههای ذکر شده در برخی منابع مانند 790 دلار آمریکا احتمالاً شامل خدمات آژانسها بوده و با هزینههای رسمی دولتی متفاوت است).
مسیرهای طلایی اقامت دائم کانادا برای شهروندان ایرانی
اخذ اقامت دائم کانادا (Permanent Residence - PR) هدف نهایی بسیاری از افرادی است که به این کشور مهاجرت میکنند. اقامت دائم به فرد اجازه میدهد به طور نامحدود در کانادا زندگی، کار و تحصیل کند، از خدمات اجتماعی و درمانی بهرهمند شود و پس از مدتی، برای شهروندی کانادا نیز اقدام نماید. چندین مسیر اصلی برای ایرانیان جهت اخذ اقامت دائم کانادا وجود دارد:
اکسپرس اینتری: سریعترین مسیر برای متخصصان و کارگران ماهر
سیستم اکسپرس اینتری (Express Entry) یک سیستم آنلاین است که توسط اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) برای مدیریت درخواستهای اقامت دائم از طریق سه برنامه اصلی مهاجرت اقتصادی فدرال استفاده میشود. لازم به ذکر است که اکسپرس اینتری خود یک برنامه مهاجرتی نیست، بلکه یک سیستم برای انتخاب و رتبهبندی متقاضیان واجد شرایط از میان استخری از کاندیداهاست.
برنامههای زیرمجموعه اکسپرس اینتری عبارتند از :
برنامه نیروی کار ماهر فدرال (Federal Skilled Worker Program - FSWP): این برنامه برای افرادی طراحی شده است که دارای تحصیلات، سابقه کار ماهر، مهارت زبان انگلیسی یا فرانسه، و سایر فاکتورهایی هستند که به آنها کمک میکند تا به لحاظ اقتصادی در کانادا موفق شوند.
- شرایط اصلی: کسب حداقل 67 امتیاز از 100 در سیستم امتیازدهی اولیه FSWP (بر اساس عواملی چون سن، تحصیلات، سابقه کار، مهارت زبان، داشتن پیشنهاد کار معتبر، و سازگاری)، داشتن حداقل یک سال سابقه کار تمام وقت و مستمر (یا معادل آن به صورت پاره وقت) در 10 سال گذشته در یکی از مشاغل مدیریتی، حرفهای یا فنی و تخصصی (TEER 0, 1, 2, or 3 در سیستم طبقهبندی ملی مشاغل کانادا - NOC)، داشتن مدرک زبان انگلیسی یا فرانسه با حداقل سطح CLB 7 در هر چهار مهارت، داشتن مدرک تحصیلی کانادایی یا مدرک خارجی معادلسازی شده توسط یک سازمان مورد تایید (Educational Credential Assessment - ECA)، و اثبات تمکن مالی کافی برای اسکان خود و خانواده در کانادا (مگر اینکه پیشنهاد کار معتبر داشته باشید).
- مزایا: این برنامه اغلب نیازی به داشتن پیشنهاد شغلی از کانادا ندارد، فرآیند بررسی پروندهها نسبتاً سریع است (معمولاً 6 تا 9 ماه پس از ارسال کامل درخواست)، و امکان اقامت در تمامی استانها و مناطق کانادا (به جز استان کبک که سیستم مهاجرتی خود را دارد) را فراهم میکند.
برنامه تجربه کانادایی (Canadian Experience Class - CEC): این برنامه برای افرادی است که قبلاً در کانادا سابقه کار ماهر کسب کردهاند و میخواهند مقیم دائم شوند.
- شرایط اصلی: داشتن حداقل یک سال سابقه کار تمام وقت و ماهر (TEER 0, 1, 2, or 3) در کانادا در سه سال گذشته قبل از ارائه درخواست (این سابقه کار باید با مجوز کار قانونی کسب شده باشد)، داشتن مدرک زبان انگلیسی یا فرانسه با حداقل سطح CLB 7 برای مشاغل TEER 0 یا 1، یا CLB 5 برای مشاغل TEER 2 یا 3، و قصد زندگی در خارج از استان کبک. یکی از مزایای مهم این برنامه این است که معمولاً نیازی به اثبات تمکن مالی ندارد.
- مزایا: عدم نیاز به پیشنهاد شغلی (هرچند داشتن آن میتواند امتیاز CRS را افزایش دهد)، عدم نیاز به اثبات تمکن مالی، و ارزشگذاری تجربه کاری کانادایی که اغلب منجر به امتیاز بالاتر در سیستم CRS میشود.
برنامه مشاغل فنی فدرال (Federal Skilled Trades Program - FSTP): این برنامه برای کارگران ماهر در مشاغل فنی خاصی است که میخواهند مقیم دائم کانادا شوند.
- شرایط اصلی: داشتن حداقل دو سال سابقه کار تمام وقت (یا معادل آن به صورت پاره وقت) در یک شغل فنی واجد شرایط در پنج سال گذشته، داشتن پیشنهاد کار تمام وقت از حداکثر دو کارفرما برای حداقل یک سال در آن شغل فنی، یا داشتن گواهی صلاحیت (Certificate of Qualification) در آن شغل فنی که توسط یک مرجع استانی، منطقهای یا فدرال کانادا صادر شده باشد، داشتن مدرک زبان انگلیسی یا فرانسه با حداقل سطح CLB 5 برای مهارتهای گفتاری و شنیداری و CLB 4 برای مهارتهای خواندن و نوشتن، و قصد زندگی در خارج از استان کبک. اثبات تمکن مالی نیز لازم است مگر اینکه پیشنهاد کار معتبر یا گواهی صلاحیت داشته باشید. مشاغل مورد نیاز این برنامه شامل مشاغل فنی، کنترلکنندگان حمل و نقل، کارگران در مشاغل برقی، صنعتی و ساختمانی، ناظران منابع طبیعی و کشاورزی، سرآشپزها، قصابها و نانواها میشود.
سیستم اکسپرس اینتری سه برنامه اصلی را در بر میگیرد: نیروی کار ماهر فدرال (FSWP) برای افرادی با حداقل یک سال سابقه کار تخصصی در خارج از کانادا، مدرک زبان CLB 7 و تحصیلات ارزیابی شده مناسب است و نیاز به اثبات تمکن مالی دارد. برنامه تجربه کانادایی (CEC) برای کسانی است که حداقل یک سال سابقه کار تخصصی در داخل کانادا دارند؛ این برنامه معمولاً نیازی به اثبات تمکن مالی ندارد و مدرک زبان مورد نیاز آن بسته به شغل میتواند CLB 7 یا CLB 5 باشد. برنامه مشاغل فنی فدرال (FSTP) متخصصان مشاغل فنی و حرفهای را هدف قرار میدهد که حداقل دو سال سابقه کار در یک شغل فنی مورد تایید، پیشنهاد شغلی یا گواهی صلاحیت استانی، و مدرک زبان CLB 5 (مکالمه و شنیداری) و CLB 4 (خواندن و نوشتن) دارند. انتخاب برنامه مناسب به سوابق کاری، سطح زبان و وضعیت فعلی شما بستگی دارد.
سیستم جامع رتبهبندی (Comprehensive Ranking System - CRS): متقاضیانی که برای یکی از این سه برنامه واجد شرایط هستند، میتوانند یک پروفایل آنلاین در سیستم اکسپرس اینتری ایجاد کنند. پس از ایجاد پروفایل، بر اساس عواملی چون سن، سطح تحصیلات، مهارت در زبان انگلیسی یا فرانسه، سابقه کار (کانادایی و خارجی)، داشتن پیشنهاد شغلی معتبر، داشتن نامزدی استانی، و فاکتورهای مربوط به همسر (در صورت وجود)، یک امتیاز CRS به آنها تعلق میگیرد. حداکثر امتیاز ممکن در سیستم CRS 1200 است که 600 امتیاز آن به فاکتورهای هسته انسانی و مهارتهای قابل انتقال و 600 امتیاز دیگر به فاکتورهای اضافی (مانند نامزدی استانی، پیشنهاد کار معتبر، یا تحصیلات کانادایی) اختصاص دارد. دولت کانادا به طور منظم (معمولاً هر دو هفته یکبار) قرعهکشیهایی (Draws) را از استخر اکسپرس اینتری انجام میدهد و برای متقاضیانی که امتیاز CRS آنها بالاتر از حد نصاب تعیین شده در آن دور باشد، دعوتنامه برای ارائه درخواست اقامت دائم (Invitation to Apply - ITA) صادر میکند.
مراحل اکسپرس اینتری به طور خلاصه عبارتند از :
- بررسی واجد شرایط بودن: ابتدا باید مشخص کنید که آیا حداقل شرایط یکی از سه برنامه FSWP، CEC یا FSTP را دارید یا خیر.
- تهیه مدارک لازم: قبل از ایجاد پروفایل، باید مدارک کلیدی مانند نتایج آزمون زبان (آیلتس جنرال، سلپیپ جنرال، TEF Canada یا TCF Canada) و گزارش ارزیابی مدرک تحصیلی (ECA) برای مدارک تحصیلی خارجی را آماده کنید.
- ایجاد پروفایل اکسپرس اینتری: با استفاده از مدارک آماده شده، یک پروفایل آنلاین در سیستم اکسپرس اینتری ایجاد کرده و به سوالات مربوط به اطلاعات شخصی، تحصیلی، کاری و زبانی خود پاسخ دهید. در صورت واجد شرایط بودن، پروفایل شما وارد استخر اکسپرس اینتری شده و امتیاز CRS شما محاسبه میشود.
- دریافت دعوتنامه (ITA): اگر امتیاز CRS شما در یکی از دورهای قرعهکشی بالاتر از حد نصاب باشد، یک ITA دریافت خواهید کرد.
- ارسال درخواست کامل اقامت دائم: پس از دریافت ITA، شما 60 روز فرصت دارید تا درخواست کامل اقامت دائم خود را به همراه تمامی مدارک پشتیبان به صورت آنلاین ارسال کنید.
- بررسیهای نهایی: پس از ارسال درخواست، افسران مهاجرت پرونده شما را بررسی کرده و ممکن است معاینات پزشکی، بررسیهای امنیتی و انگشتنگاری لازم باشد.
- دریافت ویزای اقامت دائم: در صورت تایید نهایی، ویزای اقامت دائم (Confirmation of Permanent Residence - COPR) برای شما صادر خواهد شد.
هزینهها و تمکن مالی: هزینههای دولتی برای بررسی درخواست اکسپرس اینتری شامل هزینه پردازش درخواست (حدود 850 دلار کانادا برای متقاضی اصلی و همسر، و 230 دلار برای هر فرزند وابسته) و هزینه حق اقامت دائم (Right of Permanent Residence Fee - RPRF) (حدود 515 دلار کانادا برای متقاضی اصلی و همسر) است. هزینه انگشتنگاری (85 دلار برای هر نفر یا 170 دلار برای خانواده) نیز اضافه میشود. بنابراین، مجموع هزینههای دولتی برای یک فرد مجرد حدود 2300 دلار کانادا و برای یک زوج حدود 4500 دلار کانادا خواهد بود. علاوه بر این، متقاضیان برنامه FSWP و FSTP (مگر با جاب آفر معتبر یا گواهی صلاحیت) باید اثبات کنند که تمکن مالی کافی برای حمایت از خود و خانوادهشان پس از ورود به کانادا را دارند. این مبلغ بسته به تعداد اعضای خانواده متفاوت است (به عنوان مثال، برای یک نفر در سال 2024، مبلغ 14,690 دلار کانادا و برای خانواده 7 نفره 38,875 دلار کانادا اعلام شده است). متقاضیان برنامه CEC معمولاً از ارائه این تمکن مالی معاف هستند.
آخرین تحولات اکسپرس اینتری (2024-2025): سیستم اکسپرس اینتری در سالهای اخیر شاهد تغییرات مهمی بوده است:
- قرعهکشیهای مبتنی بر دستهبندی (Category-based Selections): علاوه بر قرعهکشیهای عمومی که بر اساس بالاترین امتیاز CRS انجام میشود، IRCC اکنون قرعهکشیهای هدفمندی را برای متقاضیانی که دارای تجربه کاری در مشاغل خاص مورد نیاز (مانند علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM)، مشاغل فنی، حمل و نقل، کشاورزی و صنایع غذایی، و بهداشت و درمان) یا مهارت قوی در زبان فرانسه هستند، برگزار میکند. این بدان معناست که حتی اگر امتیاز CRS کلی شما برای قرعهکشیهای عمومی کافی نباشد، اما در یکی از این دستهبندیهای هدف قرار بگیرید، شانس دریافت ITA را خواهید داشت. این یک فرصت استراتژیک برای متخصصان ایرانی است که مهارتهایشان با این دستهبندیها همخوانی دارد.
- اهداف پذیرش: هدف پذیرش مهاجر از طریق اکسپرس اینتری برای سال 2024 به 110,700 نفر و برای سالهای 2025 و 2026 به 117,500 نفر در سال افزایش یافته است.
- تغییرات احتمالی در امتیازدهی: برخی تحلیلها به تغییراتی در سیستم امتیازدهی اشاره دارند، مانند احتمال بازنگری در امتیاز تخصیص یافته به پیشنهاد شغلی (جاب آفر) از بهار 2025. متقاضیان باید همواره آخرین اطلاعات را از وبسایت رسمی IRCC دنبال کنند.
- دستهبندی جدید مشاغل آموزشی: یک دستهبندی جدید برای مشاغل مرتبط با آموزش به سیستم اکسپرس اینتری اضافه شده است تا جذب متخصصان این حوزه تسهیل شود.
این تغییرات نشان میدهد که کانادا به دنبال جذب هدفمندتر نیروهای کار ماهر بر اساس نیازهای اقتصادی و اولویتهای جمعیتی خود است. برای ایرانیان، این به معنای لزوم بررسی دقیق تطابق مهارتها و تجارب خود با این دستهبندیهای جدید و همچنین تقویت مهارت زبان فرانسه به عنوان یک مزیت رقابتی است.
برنامههای نامزدی استانی (PNP): فرصتهای منطقهای برای مهاجرت
برنامههای نامزدی استانی (Provincial Nominee Programs - PNP) یکی دیگر از مسیرهای اصلی و محبوب برای مهاجرت به کانادا و اخذ اقامت دائم است. این برنامهها به استانها و مناطق مختلف کانادا (به جز کبک که سیستم مهاجرتی مستقل خود را دارد و نوناووت که PNP ندارد) اجازه میدهند تا افرادی را که دارای مهارتها، تحصیلات و تجربه کاری مورد نیاز برای کمک به اقتصاد آن استان خاص هستند، نامزد (Nominate) کنند.
چگونگی عملکرد PNP: هر استان و منطقه، برنامهها (Streams) و معیارهای خاص خود را برای نامزد کردن متقاضیان دارد که معمولاً بر اساس نیازهای بازار کار محلی، کمبود نیروی کار در مشاغل خاص، یا اهداف توسعه جمعیتی آن استان تعریف میشود. دریافت نامزدی از یک استان، مزیت بسیار بزرگی برای متقاضیان اکسپرس اینتری دارد. اگر برنامه PNP مورد نظر با سیستم اکسپرس اینتری هماهنگ (Aligned) باشد، متقاضی پس از دریافت نامزدی استانی، 600 امتیاز اضافی به امتیاز CRS خود در پروفایل اکسپرس اینتری دریافت میکند. این امتیاز اضافی تقریباً دریافت دعوتنامه برای ارائه درخواست اقامت دائم (ITA) از سوی IRCC را در دور بعدی قرعهکشی تضمین میکند. برخی از برنامههای PNP نیز خارج از سیستم اکسپرس اینتری عمل میکنند که به آنها "Base" streams یا برنامههای پایه گفته میشود. در این حالت، متقاضیان ابتدا باید برای نامزدی به استان درخواست دهند و در صورت موفقیت، درخواست اقامت دائم خود را به صورت کاغذی (یا از طریق پورتال آنلاین جداگانه PR) مستقیماً به IRCC ارسال میکنند.
مزایای PNP شامل فرآیند بالقوه سادهتر برای برخی مشاغل خاص، امکان اقدام با نمره زبان یا سطح تحصیلات متوسطتر در برخی از جریانها (نسبت به برنامههای فدرال)، و هدفمندی بر اساس نیازهای واقعی و مشخص استانها است. این برنامهها میتوانند گزینهای عالی برای افرادی باشند که امتیاز CRS آنها برای دریافت مستقیم ITA از طریق اکسپرس اینتری کافی نیست، اما مهارتهایشان در یک استان خاص مورد تقاضا است.
مراحل کلی اقدام برای PNP معمولاً به شرح زیر است :
- تحقیق و انتخاب: ابتدا باید استان و برنامه PNP مناسب با شرایط، مهارتها و اهداف خود را انتخاب کنید. وبسایتهای رسمی مهاجرت هر استان منبع اصلی اطلاعات هستند.
- بررسی شرایط: مطمئن شوید که تمامی شرایط برنامه مورد نظر، از جمله سابقه کار، سطح زبان، تحصیلات و تمکن مالی را دارید.
- ایجاد پروفایل اکسپرس اینتری (در صورت نیاز): برای برنامههای هماهنگ با اکسپرس اینتری، باید ابتدا یک پروفایل معتبر در سیستم اکسپرس اینتری داشته باشید و علاقه خود را به استان مورد نظر اعلام کنید.
- ثبت ابراز علاقه (Expression of Interest - EOI) به استان: بسیاری از استانها از سیستم EOI استفاده میکنند که در آن متقاضیان ابتدا علاقه خود را ثبت کرده و بر اساس سیستم امتیازدهی خود استان رتبهبندی میشوند. سپس استان از متقاضیان با امتیاز بالاتر دعوت میکند تا درخواست کامل نامزدی را ارسال کنند.
- دریافت دعوتنامه از استان و ارسال درخواست نامزدی: در صورت دریافت دعوتنامه (Invitation to Apply - ITA یا Notification of Interest - NOI)، باید درخواست کامل خود را به همراه تمامی مدارک لازم و پرداخت هزینه بررسی پرونده استانی، در مهلت مقرر به استان ارسال کنید.
- دریافت گواهی نامزدی استانی (Provincial Nomination Certificate): در صورت تایید درخواست شما توسط استان، یک گواهی نامزدی دریافت خواهید کرد.
- اقدام برای اقامت دائم به IRCC:
- برای برنامههای هماهنگ با اکسپرس اینتری: پس از پذیرش نامزدی در پروفایل اکسپرس اینتری و دریافت 600 امتیاز اضافی، منتظر دریافت ITA از IRCC در دور بعدی قرعهکشی باشید و سپس درخواست اقامت دائم خود را ارسال کنید.
- برای برنامههای پایه (غیر اکسپرس اینتری): درخواست اقامت دائم خود را به همراه گواهی نامزدی استانی به صورت کاغذی یا از طریق پورتال مربوطه به IRCC ارسال کنید.
هزینهها: هزینه بررسی درخواست توسط استانها متفاوت است و میتواند از 250 دلار کانادا تا حدود 1500 دلار کانادا یا بیشتر متغیر باشد (به عنوان مثال، هزینه برنامه OINP انتاریو 1500 دلار است ). علاوه بر این، هزینههای فدرال برای بررسی درخواست اقامت دائم و حق اقامت دائم نیز باید پرداخت شود.
معرفی برنامههای کلیدی استانها که میتوانند برای ایرانیان مناسب باشند:
ساسکاچوان (Saskatchewan Immigrant Nominee Program - SINP): این استان به دلیل داشتن جریانهای متنوع و گاهی با شرایط دست یافتنیتر، برای ایرانیان محبوب است.
- جریانهای اصلی:
- اکسپرس اینتری ساسکاچوان (Saskatchewan Express Entry): برای افرادی که پروفایل اکسپرس اینتری فعال دارند و حداقل 60 امتیاز در سیستم ارزیابی SINP کسب میکنند و سابقه کار در مشاغل مورد نیاز استان را دارند.
- مشاغل مورد نیاز ساسکاچوان (Occupation In-Demand): این جریان برای نیروهای کار ماهری است که در یکی از مشاغل مورد نیاز ساسکاچوان سابقه کار دارند اما لزوماً پیشنهاد شغلی (جاب آفر) از این استان ندارند. نیاز به حداقل 60 امتیاز در سیستم ارزیابی SINP، مدرک زبان CLB 4، و ارزیابی مدرک تحصیلی (ECA) دارد. لیست مشاغل مورد نیاز این استان به طور مرتب بهروزرسانی میشود و شامل حوزههایی چون فناوری اطلاعات، مهندسی، بهداشت و درمان، کشاورزی و مشاغل فنی است.
- پیشنهاد کار ساسکاچوان (Employment Offer): برای افرادی که پیشنهاد کار تمام وقت و دائمی از یک کارفرمای ساسکاچوانی در یک شغل واجد شرایط دارند.
- سایر جریانها شامل برنامههایی برای متخصصان سلامت، کارگران بخش مهماننوازی، رانندگان کامیون و فارغالتحصیلان بینالمللی در ساسکاچوان است.
- جریانهای اصلی:
انتاریو (Ontario Immigrant Nominee Program - OINP): انتاریو به عنوان پرجمعیتترین استان کانادا، فرصتهای شغلی زیادی دارد و برنامههای PNP آن نیز متنوع است.
- جریانهای محبوب مرتبط با اکسپرس اینتری:
- اولویتهای سرمایه انسانی (Human Capital Priorities - HCP): این جریان به استان انتاریو اجازه میدهد تا از استخر اکسپرس اینتری فدرال، متقاضیانی را که دارای مهارتها و تجربه کاری مورد نیاز هستند (اغلب در بخشهای خاصی مانند فناوری یا بهداشت و درمان) و امتیاز CRS مناسبی دارند، انتخاب کند. متقاضی باید پروفایل معتبر اکسپرس اینتری داشته باشد، واجد شرایط یکی از برنامههای FSWP یا CEC باشد، حداقل مدرک لیسانس (ارزیابی شده) و سطح زبان CLB 7 داشته باشد. هزینه درخواست برای این جریان 1500 دلار کانادا است. این برنامه حتی برای افرادی که در ایران ساکن هستند و شرایط را دارند، میتواند مناسب باشد.
- نیروی کار ماهر فرانسوی زبان (French-Speaking Skilled Worker): برای متقاضیان اکسپرس اینتری با مهارت قوی در زبان فرانسه و سطح قابل قبول در زبان انگلیسی.
- مشاغل فنی (Skilled Trades): برای متقاضیان اکسپرس اینتری با سابقه کار در مشاغل فنی خاص در انتاریو.
- سایر جریانها: شامل برنامههایی برای فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاههای انتاریو، و جریانهای مبتنی بر پیشنهاد کار از کارفرما در مشاغل مورد نیاز (Employer Job Offer streams) برای کارگران خارجی، دانشجویان بینالمللی و مشاغل با مهارتهای مورد تقاضا (In-Demand Skills).
- جریانهای محبوب مرتبط با اکسپرس اینتری:
بریتیش کلمبیا (British Columbia Provincial Nominee Program - BC PNP): این استان نیز با اقتصاد پویا، به ویژه در بخش فناوری، جذابیت زیادی دارد.
- جریانهای اصلی: Skills Immigration (شامل زیرمجموعههایی برای نیروهای کار ماهر، متخصصان بهداشت، فارغالتحصیلان بینالمللی و کارگران سطح پایه و نیمه ماهر)، Express Entry BC (هماهنگ با سیستم اکسپرس اینتری فدرال)، و Entrepreneur Immigration برای کارآفرینان. بسیاری از این جریانها نیازمند پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای بریتیش کلمبیایی هستند.
برنامه مهاجرت آتلانتیک (Atlantic Immigration Program - AIP): این یک برنامه فدرال است که با همکاری چهار استان آتلانتیک کانادا (نوا اسکوشیا، نیوبرانزویک، جزیره پرنس ادوارد، و نیوفاندلند و لابرادور) اجرا میشود. این برنامه برای جذب نیروهای کار ماهر و فارغالتحصیلان بینالمللی به این منطقه طراحی شده و یکی از الزامات اصلی آن، داشتن پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای تعیینشده (Designated Employer) در یکی از این استانها است. اگر پیشنهاد شغلی معتبر از این منطقه دارید، AIP میتواند یکی از سریعترین و آسانترین گزینهها برای اخذ اقامت دائم باشد.
برنامههای نامزدی استانی (PNP) فرصتهای متنوعی برای مهاجرت ارائه میدهند. به عنوان مثال، برنامه استانی ساسکاچوان (SINP) دارای جریان "مشاغل مورد نیاز" است که اغلب نیازی به پیشنهاد شغلی ندارد و بر اساس سیستم امتیازدهی خود استان عمل میکند؛ لیست مشاغل مورد نیاز آن مرتباً بهروز میشود. برنامه استانی انتاریو (OINP) از طریق جریان "اولویتهای سرمایه انسانی" (Human Capital Priorities) متقاضیان دارای پروفایل اکسپرس اینتری و امتیاز مناسب را، بهویژه در بخشهای فناوری و بهداشت، هدف قرار میدهد. برنامه مهاجرت آتلانتیک (AIP) که چهار استان شرقی کانادا را پوشش میدهد، نیازمند پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای تعیینشده در این منطقه است اما میتواند مسیر سریعتری برای اقامت دائم باشد. تحقیق دقیق در مورد شرایط خاص هر استان و جریانهای آن برای انتخاب بهترین گزینه ضروری است.
PNPها تنها یک "نقشه پشتیبان" برای کسانی که در اکسپرس اینتری موفق نمیشوند، نیستند؛ بلکه برای بسیاری از متقاضیان، یک استراتژی اصلی و بسیار مؤثر محسوب میشوند. با توجه به اینکه برخی استانها ممکن است معیارهای زبان یا تحصیلات منعطفتری داشته باشند یا مشاغلی را هدف قرار دهند که در سطح فدرال کمتر مورد توجه هستند، ایرانیان باید به طور جدی این مسیرها را بررسی کنند. کلید موفقیت در PNP، تحقیق گسترده و بهروز در مورد لیست مشاغل مورد تقاضا و معیارهای هر استان است، زیرا این موارد به طور مکرر تغییر میکنند.
اسپانسرشیپ خانوادگی: پیوستن به عزیزان در کانادا
برنامه اسپانسرشیپ خانوادگی یکی از ارکان اصلی سیستم مهاجرتی کاناداست و به شهروندان کانادایی و افراد مقیم دائم این کشور اجازه میدهد تا تحت شرایطی، اسپانسر (حامی مالی) اعضای خانواده خود شوند تا آنها نیز بتوانند اقامت دائم کانادا را دریافت کنند. این برنامه با هدف پیوند مجدد خانوادهها طراحی شده است.
چه کسانی میتوانند اسپانسر شوند (شرایط عمومی اسپانسر):
- باید شهروند کانادا یا مقیم دائم کانادا باشند.
- حداقل 18 سال سن داشته باشند.
- در کانادا زندگی کنند (اگر شهروند کانادا هستند و در خارج از کشور زندگی میکنند، باید نشان دهند که قصد دارند پس از اقامت دائم فرد اسپانسرشونده، در کانادا زندگی کنند).
- تعهد کتبی مبنی بر تأمین نیازهای اساسی فرد یا افراد اسپانسرشونده برای یک دوره زمانی مشخص (Undertaking) را امضا کنند. این دوره تعهد بسته به نوع رابطه متفاوت است (مثلاً 3 سال برای همسر، 10 تا 20 سال برای فرزندان بسته به سن، و 20 سال برای والدین و پدربزرگ/مادربزرگ).
- باید نشان دهند که توانایی مالی لازم برای حمایت از افراد اسپانسرشونده را دارند (این شرط برای اسپانسرشیپ همسر و فرزندان وابسته بدون فرزند، معمولاً سختگیرانه نیست و حداقل درآمد مشخصی (MNI) لازم نیست، مگر اینکه همسر یا فرزند خودشان فرزند وابسته داشته باشند. اما برای اسپانسرشیپ والدین و پدربزرگ/مادربزرگ، اسپانسر باید حداقل درآمد لازم را برای سه سال مالیاتی متوالی قبل از درخواست اثبات کند).
- نباید در حال دریافت کمکهای اجتماعی باشند (به جز کمکهای مربوط به ناتوانی جسمی).
- نباید سابقه کیفری جدی، اعلام ورشکستگی تسویه نشده، یا نقض تعهدات اسپانسرشیپ قبلی داشته باشند.
اعضای خانواده واجد شرایط برای اسپانسرشیپ:
همسر (Spouse)، شریک زندگی عرفی (Common-law Partner)، یا شریک زناشویی (Conjugal Partner):
- همسر: فردی که به طور قانونی با اسپانسر ازدواج کرده است.
- شریک زندگی عرفی: فردی که حداقل به مدت 12 ماه متوالی با اسپانسر در یک رابطه زناشویی مانند زندگی کرده است، اما به طور قانونی ازدواج نکردهاند.
- شریک زناشویی: فردی که در خارج از کانادا زندگی میکند و با اسپانسر در یک رابطه متعهدانه و زناشویی مانند برای حداقل یک سال بوده است، اما به دلایل قانونی یا موانع مهاجرتی قابل توجه (مانند محدودیتهای مربوط به طلاق یا ازدواج همجنس در کشورشان) نتوانستهاند با هم زندگی کنند یا ازدواج کنند. این دسته شرایط بسیار خاصی دارد.
- شرایط فرد اسپانسرشونده (همسر/شریک): باید حداقل 18 سال سن داشته باشد. ازدواج یا رابطه باید واقعی و اصیل باشد و صرفاً به منظور اخذ اقامت دائم کانادا صورت نگرفته باشد. ازدواج از راه دور (Proxy marriage) معمولاً مورد قبول نیست. کانادا ازدواج همجنسها را نیز به رسمیت میشناسد و این افراد میتوانند تحت این برنامه اسپانسر شوند.
- اثبات واقعی بودن رابطه: این یکی از مهمترین و حساسترین بخشهای درخواست اسپانسرشیپ همسر است. IRCC با دقت این موضوع را بررسی میکند. مدارکی مانند عکسهای مشترک در طول زمان و با افراد مختلف، مکاتبات (ایمیل، چت)، اثبات سفرهای مشترک، حسابهای بانکی مشترک، اسناد مالکیت مشترک، و شهادتنامه از دوستان و خانواده که رابطه آنها را تأیید میکنند، میتواند به اثبات اصالت رابطه کمک کند. هرگونه تلاش برای ارائه اطلاعات نادرست یا ایجاد یک رابطه صوری میتواند منجر به رد درخواست و عواقب جدی شود.
فرزندان وابسته (Dependent Children):
- فرزندان بیولوژیکی یا فرزندخواندههای اسپانسر.
- معمولاً باید زیر 22 سال سن داشته باشند و همسر یا شریک زندگی عرفی نداشته باشند.
- فرزندانی که 22 سال یا بیشتر سن دارند، تنها در صورتی میتوانند به عنوان وابسته تلقی شوند که از قبل از سن 22 سالگی به دلیل ناتوانی جسمی یا ذهنی، به طور قابل توجهی به حمایت مالی والدین خود متکی بودهاند.
والدین و پدربزرگ/مادربزرگ (Parents and Grandparents Program - PGP):
- این برنامه بسیار محبوب است و به همین دلیل، دولت کانادا معمولاً از طریق یک سیستم ابراز علاقه (Interest to Sponsor form) و سپس قرعهکشی از میان متقاضیان علاقهمند، دعوتنامه برای ارائه درخواست کامل صادر میکند.
- اسپانسر باید تعهد حمایت مالی بلندمدت (20 سال) را بپذیرد و باید حداقل درآمد لازم (Minimum Necessary Income - MNI) را برای سه سال مالیاتی متوالی قبل از ارائه درخواست، بر اساس جداول منتشر شده توسط IRCC، اثبات کند. همسر اسپانسر نیز میتواند به عنوان کمکاسپانسر (Co-signer) درآمد خود را برای رسیدن به MNI اضافه کند.
- با توجه به محدودیت ظرفیت این برنامه، سوپر ویزا (Super Visa) میتواند یک گزینه جایگزین مناسب برای دیدار طولانیمدت والدین و پدربزرگ/مادربزرگها باشد.
سایر بستگان (در شرایط بسیار خاص و نادر):
- این دسته شامل برادر، خواهر، خواهرزاده، برادرزاده، یا نوه یتیم اسپانسر میشود که زیر 18 سال سن داشته، مجرد باشند (همسر یا شریک زندگی عرفی نداشته باشند)، و والدین آنها فوت کرده باشند.
- همچنین، در یک وضعیت بسیار خاص معروف به "آخرین خویشاوند" یا "Lonely Canadian"، اگر یک شهروند یا مقیم دائم کانادا هیچ یک از اعضای خانواده فوق (همسر، فرزند، والدین، پدربزرگ/مادربزرگ، یا بستگان یتیم فوق) را برای اسپانسر کردن نداشته باشد و هیچ خویشاوند دیگری (مانند عمه، عمو، دایی، خاله) نیز در کانادا به عنوان شهروند یا مقیم دائم نداشته باشد، ممکن است بتواند برای یک خویشاوند دیگر با هر درجه خویشاوندی و با هر سنی، درخواست اسپانسرشیپ دهد.
مراحل کلی درخواست اسپانسرشیپ (ممکن است بسته به نوع اسپانسرشیپ کمی متفاوت باشد) :
- ارسال بسته درخواست: معمولاً اسپانسر و فرد اسپانسرشونده باید هر دو فرمهای مربوط به خود را تکمیل و امضا کنند. این فرمها و مدارک پشتیبان به عنوان یک بسته کامل به مرکز پردازش مربوطه در IRCC ارسال میشود. (برای اسپانسرشیپ همسر از داخل کانادا، ممکن است بتوان همزمان برای مجوز کار باز نیز اقدام کرد).
- پرداخت هزینهها: هزینههای دولتی باید در زمان ارسال درخواست پرداخت شود.
- بررسی اولیه و تایید واجد شرایط بودن اسپانسر: IRCC ابتدا واجد شرایط بودن اسپانسر را بررسی میکند.
- بررسی درخواست اقامت دائم فرد اسپانسرشونده: پس از تایید اسپانسر، درخواست اقامت دائم فرد اسپانسرشونده بررسی میشود که شامل بررسیهای امنیتی، کیفری و پزشکی است.
- انجام انگشتنگاری و معاینات پزشکی: فرد اسپانسرشونده باید این مراحل را طی کند.
- تصمیمگیری نهایی: در صورت تایید، ویزای اقامت دائم صادر میشود.
هزینهها: هزینههای دولتی برای اسپانسرشیپ همسر یا شریک زندگی حدود 1205 دلار کانادا (شامل هزینه پردازش 700 دلار، هزینه حق اقامت دائم 575 دلار، و هزینه بیومتریک 85 دلار) است. برای هر فرزند وابسته، هزینه پردازش 175 دلار به علاوه هزینه بیومتریک (در صورت لزوم) و حق اقامت دائم (در صورت لزوم) اضافه میشود. برای اسپانسرشیپ والدین و پدربزرگ/مادربزرگ، هزینه برای هر نفر حدود 1050 دلار کانادا است، به علاوه هزینه بیومتریک. این هزینهها ممکن است تغییر کنند و باید از وبسایت رسمی IRCC بررسی شوند.
مدت زمان پردازش: مدت زمان بررسی پروندههای اسپانسرشیپ متفاوت است. برای همسران و شرکای زندگی، این مدت معمولاً حدود 10 تا 12 ماه یا بیشتر است. برای والدین و پدربزرگ/مادربزرگ، به دلیل سیستم قرعهکشی و حجم بالای درخواستها، ممکن است بسیار بیشتر طول بکشد.
ویزای استارتاپ و دیگر مسیرهای کارآفرینی و سرمایهگذاری
کانادا به دنبال جذب کارآفرینان و سرمایهگذارانی است که بتوانند به رشد اقتصادی، نوآوری و ایجاد شغل در این کشور کمک کنند. چندین مسیر برای این افراد وجود دارد:
ویزای استارتاپ (Start-up Visa - SUV): این یک برنامه فدرال است که برای کارآفرینان مهاجری طراحی شده که پتانسیل ایجاد کسبوکارهای نوآورانه در کانادا را دارند، میتوانند برای کاناداییها شغل ایجاد کنند و در سطح جهانی رقابت نمایند.
- شرایط اصلی:
- داشتن یک کسبوکار واجد شرایط: کسبوکار باید نوآورانه باشد و پتانسیل رشد بالایی داشته باشد.
- دریافت نامه حمایتی (Letter of Support): متقاضیان باید از یک سازمان تعیینشده کانادایی (Designated Organization) که شامل صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر (Venture Capital Funds)، گروههای سرمایهگذاران فرشته (Angel Investor Groups)، یا انکوباتورهای کسبوکار (Business Incubators) میشود، یک نامه حمایتی دریافت کنند. این سازمانها باید متقاعد شوند که ایده کسبوکار ارزش سرمایهگذاری یا حمایت را دارد.
- مهارت زبان: داشتن حداقل سطح زبان CLB 5 در انگلیسی یا فرانسه.
- تمکن مالی کافی: متقاضی باید نشان دهد که پول کافی برای اسکان خود و خانوادهاش پس از ورود به کانادا را دارد (این مبلغ جدا از سرمایهگذاری در کسبوکار است).
- این برنامه میتواند مستقیماً منجر به اقامت دائم شود و تا 5 کارآفرین میتوانند به عنوان بخشی از یک استارتاپ درخواست دهند.
- شرایط اصلی:
برنامههای کارآفرینی و سرمایهگذاری استانی (Provincial Entrepreneur Streams):
- بسیاری از استانهای کانادا برنامههای نامزدی استانی خاص خود را برای جذب کارآفرینان و سرمایهگذاران دارند. این برنامهها معمولاً نیازمند موارد زیر هستند:
- حداقل سرمایهگذاری مشخص: مبلغ سرمایهگذاری بسته به استان و منطقه متفاوت است (میتواند از حدود 150,000 دلار کانادا تا بیش از 1 میلیون دلار کانادا باشد).
- ارائه یک طرح کسبوکار (Business Plan) جامع.
- ایجاد یا حفظ شغل برای شهروندان یا مقیمان دائم کانادا.
- مدیریت فعال کسبوکار در آن استان.
- داشتن سابقه مدیریت یا مالکیت کسبوکار.
- داشتن حداقل دارایی خالص مشخص.
- این برنامهها اغلب به صورت دو مرحلهای عمل میکنند: ابتدا یک مجوز کار موقت به کارآفرین داده میشود تا کسبوکار خود را در استان راهاندازی و مدیریت کند. پس از اینکه کارآفرین شرایط مندرج در توافقنامه عملکرد (Performance Agreement) خود با استان را (مانند میزان سرمایهگذاری، ایجاد شغل، و مدت زمان مدیریت) برآورده کرد، استان او را برای اقامت دائم نامزد میکند.
- ثبت شرکت در کانادا (به صورت مالکیت انحصاری، مشارکتی یا سهامی) اغلب بخشی از این فرآیند است.
- بسیاری از استانهای کانادا برنامههای نامزدی استانی خاص خود را برای جذب کارآفرینان و سرمایهگذاران دارند. این برنامهها معمولاً نیازمند موارد زیر هستند:
ویزای تجاری (Business Visitor Visa):
- این ویزا در واقع یک نوع ویزای توریستی (ویزای اقامت موقت) است که به افراد اجازه میدهد برای اهداف تجاری کوتاهمدت به کانادا سفر کنند. این اهداف میتواند شامل شرکت در کنفرانسها، نمایشگاههای تجاری، جلسات با شرکای تجاری، مذاکره قراردادها، یا بررسی فرصتهای سرمایهگذاری باشد.
- دارنده این ویزا اجازه کار در کانادا را ندارد و نمیتواند وارد بازار کار کانادا شود.
- مدت اقامت معمولاً تا 6 ماه است، اما بسته به شرایط، ویزای بلندمدتتری نیز ممکن است صادر شود.
مسیرهای کارآفرینی و سرمایهگذاری، به ویژه ویزای استارتاپ و برنامههای استانی، به هیچ وجه مسیرهای "خرید ویزا" نیستند. این برنامهها نیازمند سرمایه قابل توجه، یک ایده یا طرح کسبوکار قوی و اغلب نوآورانه، و تعهد واقعی به مدیریت فعال و ایجاد یک کسبوکار موفق در کانادا هستند. رقابت در این مسیرها بالاست و فرآیند بررسی، به خصوص توسط سازمانهای تعیینشده برای ویزای استارتاپ یا توسط استانها، بسیار دقیق است. متقاضیان ایرانی که علاقهمند به این مسیرها هستند، باید تحقیقات کاملی انجام دهند، طرح کسبوکار خود را با دقت تهیه کنند و در صورت نیاز از مشاوره کارشناسان متخصص در امور مهاجرت تجاری و حقوقی بهرهمند شوند. چالشهایی مانند انتقال سرمایه و انطباق با محیط کسبوکار جدید نیز باید در نظر گرفته شود.
فرآیند درخواست ویزا و نکات اجرایی برای متقاضیان ایرانی
فرآیند درخواست ویزای کانادا، چه برای اقامت موقت و چه دائم، شامل مراحل مشخصی است که متقاضیان ایرانی باید با دقت آنها را دنبال کنند. علاوه بر این، به دلیل عدم وجود سفارت یا مرکز درخواست ویزای کانادا (VAC) در ایران، و همچنین محدودیتهای بانکی، نکات اجرایی خاصی برای ایرانیان وجود دارد.
راهنمای گام به گام ثبت درخواست آنلاین: امروزه اکثر درخواستهای ویزای کانادا به صورت آنلاین از طریق پورتال رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) که گاهی با نام MyCIC نیز شناخته میشود، انجام میگیرد. مراحل کلی به شرح زیر است:
- ایجاد حساب کاربری: ابتدا باید یک حساب کاربری امن در پورتال IRCC ایجاد کنید.
- تعیین واجد شرایط بودن و انتخاب نوع ویزا: با پاسخ به مجموعهای از سوالات آنلاین، میتوانید نوع ویزایی که برای آن واجد شرایط هستید را مشخص کنید یا مستقیماً فرمهای مربوط به ویزای مورد نظر خود را انتخاب کنید.
- تکمیل فرمهای درخواست: فرمهای مربوطه باید با دقت و صداقت کامل تکمیل شوند. هرگونه اطلاعات نادرست یا ناقص میتواند منجر به رد درخواست شود.
- بارگذاری مدارک: تمامی مدارک مورد نیاز باید با کیفیت مناسب اسکن شده و در فرمتهای قابل قبول (معمولاً PDF یا JPG) بارگذاری شوند. اگر مدارک به زبانی غیر از انگلیسی یا فرانسه هستند، باید ترجمه رسمی تایید شده آنها نیز ارائه شود.
- پرداخت هزینهها: هزینههای مربوط به بررسی درخواست ویزا و هزینه انگشتنگاری (بیومتریک) باید به صورت آنلاین پرداخت شود.
- امضای دیجیتال و ارسال نهایی: پس از تکمیل تمامی مراحل و بازبینی اطلاعات، درخواست با استفاده از امضای دیجیتال (تایپ نام و پاسخ به سوال امنیتی) تایید و ارسال میشود.
انجام انگشتنگاری (بیومتریک) در مراکز VAC کشورهای همسایه: متقاضیان ویزای کانادا که بین 14 تا 79 سال سن دارند، ملزم به ارائه اطلاعات بیومتریک خود (شامل اثر انگشت و عکس دیجیتال) هستند. از آنجایی که کانادا در ایران مرکز درخواست ویزا (Visa Application Centre - VAC) ندارد، شهروندان ایرانی باید برای انجام این مرحله به یکی از کشورهای همسایه که دارای VAC مورد تایید کانادا هستند، سفر کنند. عدم مراجعه برای انگشتنگاری در مهلت مقرر (معمولاً 30 روز پس از دریافت نامه دستورالعمل بیومتریک) منجر به رد درخواست ویزا میشود.
مراکز VAC محبوب برای ایرانیان عبارتند از :
- ترکیه (آنکارا و استانبول): به دلیل نزدیکی جغرافیایی، عدم نیاز به ویزا برای سفر ایرانیان (برای اقامت کوتاه)، و تعدد پروازها، ترکیه معمولاً گزینه اول بسیاری از متقاضیان است. دفاتر VAC در هر دو شهر آنکارا و استانبول فعال هستند.
- امارات متحده عربی (دبی و ابوظبی): این کشور نیز دارای مراکز VAC است، اما هزینه سفر و اقامت در امارات معمولاً بالاتر از ترکیه است و ممکن است برای ورود به امارات نیاز به اخذ ویزا باشد. برخی گزارشها حاکی از آن است که پاسخدهی از طریق این مراکز ممکن است کمی کندتر باشد.
- ارمنستان (ایروان): ارمنستان نیز به دلیل نزدیکی و سهولت سفر برای ایرانیان (عدم نیاز به ویزا برای اقامت کوتاه) گزینه مناسبی است.
- گرجستان (تفلیس): این کشور نیز به دلیل مسافت کم، عدم نیاز به ویزا برای ایرانیان و هزینههای سفر نسبتاً پایین، از محبوبیت برخوردار است.
- آذربایجان (باکو): باکو نیز دارای مرکز VAC است و امکان سفر زمینی به این کشور از طریق مرزهای شمال غربی ایران، هزینه سفر را کاهش میدهد.
هنگام انتخاب مرکز VAC، عواملی مانند هزینه سفر، نیاز به ویزای کشور ثالث، سهولت دسترسی، و زمان انتظار برای دریافت وقت انگشتنگاری را در نظر بگیرید.
نحوه گرفتن وقت از VAC: وقت انگشتنگاری باید از طریق وبسایت VFS Global (شرکتی که مدیریت مراکز VAC کانادا در بسیاری از کشورها را بر عهده دارد) رزرو شود. این فرآیند شامل ایجاد حساب کاربری در سایت VFS، انتخاب کشور و مرکز VAC مورد نظر، و سپس انتخاب تاریخ و ساعت موجود برای مراجعه است.
مدارک لازم برای روز انگشتنگاری معمولاً شامل موارد زیر است :
- نامه دستورالعمل بیومتریک (Biometric Instruction Letter - BIL) که پس از سابمیت درخواست آنلاین و پرداخت هزینهها، از طریق حساب کاربری IRCC دریافت میشود.
- نامه تایید وقت ملاقات (Appointment Confirmation Letter) که از سایت VFS Global پس از رزرو وقت دریافت میشود.
- اصل پاسپورت معتبر متقاضی.
- کپی فرم درخواست ویزا (توصیه میشود).
- رسید پرداخت هزینه بیومتریک (توصیه میشود).
چگونگی پرداخت هزینههای ارزی ویزا از داخل ایران: یکی از چالشهای اصلی متقاضیان ایرانی، پرداخت هزینههای ارزی ویزا (به دلار کانادا) است، زیرا به دلیل تحریمهای بانکی، دسترسی مستقیم به سیستمهای پرداخت بینالمللی مانند کارتهای اعتباری Visa یا MasterCard از داخل ایران امکانپذیر نیست. راه حلهای موجود عبارتند از :
- استفاده از خدمات شرکتهای واسط پرداخت ارزی: تعداد زیادی شرکت و صرافی آنلاین در ایران وجود دارند (مانند تهران پیمنت، ایرانیکارت، 20Payment) که خدمات پرداخت هزینههای سفارت و اپلیکیشن فی را ارائه میدهند. متقاضی معادل ریالی مبلغ مورد نظر را به همراه کارمزد به این شرکتها پرداخت میکند و آنها پرداخت ارزی را از طریق حسابها یا کارتهای خود در خارج از کشور انجام میدهند.
- کمک از دوستان یا آشنایان در خارج از کشور: اگر دوستان یا بستگانی در خارج از ایران دارید که به کارتهای اعتباری بینالمللی دسترسی دارند، میتوانید از آنها بخواهید که پرداخت را برای شما انجام دهند و شما معادل ریالی آن را به آنها بپردازید.
- انتقال پول از طریق صرافیهای معتبر: میتوان مبلغ مورد نیاز را از طریق صرافیهای معتبر به حساب فردی در خارج از کشور که دارای کارت اعتباری است، حواله کرد تا او پرداخت را انجام دهد.
هزینه انگشتنگاری (بیومتریک) برای هر نفر 85 دلار کانادا و برای یک خانواده (دو نفر یا بیشتر که همزمان درخواست میدهند) حداکثر 170 دلار کانادا است.
پیکاپ ویزا: پس از اینکه با درخواست ویزای شما موافقت شد و نامه مربوط به ارسال پاسپورت (Passport Request Letter) را دریافت کردید، باید پاسپورت خود را به سفارت یا مرکز VAC مربوطه (معمولاً در همان کشوری که انگشتنگاری را انجام دادهاید) ارسال کنید تا برچسب ویزا در آن الصاق شود. از آنجایی که سفر مجدد به آن کشور برای این منظور هزینهبر و زمانبر است، بسیاری از متقاضیان از خدمات "پیکاپ ویزا" که توسط برخی آژانسها و شرکتهای مسافرتی ارائه میشود، استفاده میکنند. این شرکتها پاسپورت شما را دریافت کرده، به سفارت مربوطه ارسال میکنند و پس از الصاق ویزا، آن را به شما در ایران بازمیگردانند.
این مراحل لجستیکی، بار اضافی قابل توجهی از نظر زمان، هزینه و پیچیدگی بر دوش متقاضیان ایرانی قرار میدهد. برنامهریزی دقیق برای این مراحل، از جمله رزرو به موقع وقت VAC، هماهنگی سفر به کشور ثالث، و یافتن روش پرداخت مطمئن برای هزینهها، به اندازه آمادهسازی خود مدارک درخواست ویزا اهمیت دارد.
آخرین تحولات و سیاستهای مهاجرتی کانادا در قبال ایرانیان: تسهیلات و تغییرات مهم (2024-2026)
دولت کانادا در سالهای اخیر، به ویژه با توجه به تحولات داخلی ایران، مجموعهای از اقدامات موقت و تسهیلات خاص را برای شهروندان ایرانی که در کانادا حضور دارند یا قصد سفر و مهاجرت به این کشور را دارند، در نظر گرفته است. همزمان، سیاستهای کلی مهاجرتی کانادا نیز در حال تحول است.
تمدید و اجرای اقدامات موقت برای شهروندان ایرانی: دولت کانادا اقدامات ویژهای را برای حمایت از شهروندان ایرانی که در حال حاضر با وضعیت موقت در کانادا هستند یا درخواستهایی در جریان دارند، معرفی و تمدید کرده است. این تسهیلات، طبق آخرین اطلاعیهها، تا 28 فوریه 2026 معتبر خواهند بود (با این حال، همواره توصیه میشود آخرین تاریخ اعتبار از وبسایت رسمی IRCC بررسی شود). این اقدامات شامل موارد زیر است :
- معافیت از پرداخت برخی هزینهها: شهروندان ایرانی که در کانادا حضور دارند، برای تمدید وضعیت اقامت موقت خود (مانند ویزای توریستی، تحصیلی یا کاری)، تغییر وضعیت اقامت موقت (مثلاً تبدیل ویزای توریستی به مجوز کار)، یا درخواستهای اضافی برای مجوز کار یا مجوز تحصیل، از پرداخت هزینههای بررسی درخواست (application fee) و هزینه انگشتنگاری (biometric fee) معاف هستند.
- امکان درخواست مجوز کار باز (Open Work Permit - OWP) برای ایرانیان حاضر در کانادا: همانطور که پیشتر اشاره شد، ایرانیانی که با ویزای معتبر (مانند ویزای توریستی) در کانادا حضور دارند، میتوانند از داخل کانادا برای دریافت OWP درخواست دهند. این یک فرصت بسیار مهم برای کسب تجربه کاری کانادایی و یافتن مسیرهای احتمالی برای اقامت دائم است.
- درخواست رایگان برای برخی مدارک کانادایی: شهروندان ایرانی واجد شرایط میتوانند برای دریافت برخی مدارک مانند پاسپورت کانادایی با اعتبار محدود (برای شهروندان کانادایی)، گواهی شهروندی کانادا، و سند مسافرتی اقامت دائم (Permanent Resident Travel Document - PRTD) به صورت رایگان درخواست دهند.
این اقدامات موقت، فرصتهای قابل توجهی را برای ایرانیان فراهم میکند، اما مهم است که به ماهیت موقتی آنها توجه داشت و برای برنامهریزی بلندمدت، به مسیرهای پایدارتر مهاجرتی نیز اندیشید.
اهداف کلی مهاجرت کانادا و تغییرات استراتژیک: کانادا همچنان به عنوان یک کشور مهاجرپذیر شناخته میشود. برنامه سطوح مهاجرت برای سالهای 2024-2026، هدف جذب 485,000 مهاجر جدید در سال 2024، و 500,000 مهاجر در هر یک از سالهای 2025 و 2026 را تعیین کرده بود. با این حال، در اکتبر 2024، وزیر مهاجرت کانادا از کاهش احتمالی این هدف برای سال 2025 به حدود 395,000 نفر خبر داد تا رشد جمعیت مدیریت شده و به چالشهایی مانند کمبود مسکن رسیدگی شود. این نشان میدهد که هرچند درهای کانادا باز است، اما دولت به دنبال مدیریت دقیقتر جریان مهاجرت است. با این وجود، پیشبینی میشود ظرفیت پذیرش از طریق برنامههای کلیدی مانند اکسپرس اینتری و برنامههای نامزدی استانی (PNP) همچنان بالا باقی بماند یا حتی افزایش یابد. دولت کانادا همچنین در حال اجرای یک استراتژی جدید برای مدرنیزه کردن سیستم مهاجرتی خود است که از سال 2025 به طور کاملتر اجرایی خواهد شد. این استراتژی بر جذب هدفمندتر مهاجران بر اساس نیازهای بازار کار، مهارتها، تحصیلات و تجربه کاری آنها تمرکز دارد.
تغییرات در برنامههای خاص:
- اکسپرس اینتری: معرفی قرعهکشیهای مبتنی بر دستهبندی (Category-based selections) برای مشاغل خاص (مانند بهداشت و درمان، علوم پایه و مهندسی (STEM)، مشاغل فنی، حمل و نقل، کشاورزی) و همچنین برای متقاضیان با مهارت قوی در زبان فرانسه، یکی از مهمترین تغییرات است. علاوه بر این، یک دستهبندی جدید برای مشاغل مرتبط با آموزش نیز به این سیستم اضافه شده است.
- ویزای تحصیلی: همانطور که قبلاً ذکر شد، شاهد افزایش حداقل تمکن مالی مورد نیاز، اعمال محدودیتهایی در تعداد ویزاهای صادر شده برای برخی مقاطع تحصیلی، و تغییراتی در شرایط مجوز کار پس از تحصیل (PGWP) هستیم.
- برنامههای جدید برای کارگران: کانادا برنامههای جدیدی را برای کارگران ساختمانی (از مارس 2025) و کارگران مراقبت در منزل (از مارس 2025) معرفی کرده یا در دست اجرا دارد که میتواند مسیرهایی برای اقامت دائم این گروه از کارگران فراهم کند.
این تحولات نشان میدهد که سیستم مهاجرتی کانادا پویا و در حال انطباق با نیازهای متغیر اقتصادی و اجتماعی کشور است. برای متقاضیان ایرانی، این به معنای لزوم آگاهی مستمر از آخرین تغییرات، بهرهگیری هوشمندانه از تسهیلات موقت موجود، و همزمان، تلاش برای تقویت پروفایل خود بر اساس نیازهای بلندمدت بازار کار کانادا (مانند کسب تجربه در مشاغل مورد تقاضا یا بهبود مهارتهای زبان فرانسه) است.
کلید موفقیت در اخذ ویزای کانادا: توصیههایی برای پیشگیری از ریجکتی
اخذ ویزای کانادا، فرآیندی دقیق و گاه پیچیده است و متأسفانه، برخی از درخواستها با پاسخ منفی (ریجکتی) مواجه میشوند. با رعایت نکات زیر و آمادگی کامل، میتوان شانس موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش داد و از دلایل رایج ریجکتی پیشگیری کرد:
صداقت و ارائه اطلاعات دقیق: این مهمترین اصل در تمامی مراحل درخواست ویزاست. هرگونه اطلاعات نادرست، گمراهکننده، یا پنهانکاری در مورد سوابق شخصی، تحصیلی، کاری، یا اهداف سفر، میتواند نه تنها منجر به رد فوری ویزا شود، بلکه ممکن است فرد را برای چندین سال از ورود به کانادا محروم (Inadmissible) کند.
تکمیل دقیق و کامل فرمها: فرمهای درخواست ویزا باید با دقت و به طور کامل تکمیل شوند. اشتباهات کوچک، تناقضات، یا جاهای خالی میتواند باعث سوءتفاهم، تأخیر در بررسی پرونده، یا حتی رد درخواست شود.
ارائه مدارک کامل و پشتیبان قوی: نقص در مدارک یکی از شایعترین دلایل ریجکتی ویزاست. مطمئن شوید که تمامی مدارک مورد نیاز برای نوع ویزای درخواستی را طبق چکلیست رسمی IRCC تهیه و ارائه کردهاید. مدارک باید خوانا، معتبر و در صورت نیاز، ترجمه رسمی شده باشند.
- اثبات قوی وابستگی به کشور مبدأ (برای ویزاهای موقت): همانطور که مکرراً تاکید شد، برای ویزاهای توریستی و تحصیلی، متقاعد کردن افسر ویزا مبنی بر اینکه پس از پایان مدت اقامت مجاز به کشور خود بازخواهید گشت، حیاتی است. این امر از طریق ارائه مدارک مستند و قانعکننده در مورد وابستگیهای شغلی (شغل ثابت، کسب و کار فعال)، خانوادگی (همسر، فرزندان، والدین تحت تکفل)، و مالی (املاک، داراییها، حسابهای بانکی فعال) در ایران امکانپذیر است. صرفاً داشتن این موارد کافی نیست؛ باید نشان دهید که این وابستگیها به قدری قوی هستند که شما را به بازگشت ملزم میکنند.
تمکن مالی کافی و شفاف: باید به طور واضح نشان دهید که توانایی مالی کافی برای پوشش هزینههای سفر، اقامت، تحصیل (در صورت لزوم)، و بازگشت خود (و خانواده همراه) را دارید. منابع مالی باید قانونی، قابل ردیابی و متعلق به خودتان یا حامی مالی معتبرتان باشد. ارائه گردش حساب بانکی منظم و نامههای تمکن مالی معتبر از بانک ضروری است.
نوشتن نامه هدف (SOP) یا انگیزهنامه قوی و قانعکننده: به ویژه برای ویزاهای توریستی و تحصیلی، این نامه فرصتی است تا اهداف خود را به طور شفاف بیان کرده و به هرگونه ابهام یا نکتهای که ممکن است در ذهن افسر ویزا ایجاد شود، پاسخ دهید. نامه باید منطقی، صادقانه و متناسب با سایر مدارک پرونده باشد.
سابقه سفر مناسب (به ویژه برای ویزای توریستی): داشتن سابقه سفر به کشورهای دیگر، به خصوص کشورهایی که فرآیند ویزای معتبری دارند (مانند کشورهای حوزه شنگن، انگلستان، آمریکا، استرالیا، ژاپن)، میتواند به عنوان نشانهای از پایبندی شما به قوانین مهاجرتی و بازگشت به کشور مبدأ تلقی شود و اعتبار پرونده شما را افزایش دهد.
عدم سوء پیشینه کیفری یا مهاجرتی: داشتن سابقه کیفری جدی یا نقض قوانین مهاجرتی در گذشته (در هر کشوری) میتواند منجر به عدم پذیرش شما در کانادا شود.
وضعیت سلامت مناسب: متقاضی باید از سلامت جسمانی مناسب برخوردار باشد و بیماری واگیردار یا وضعیتی که میتواند بار زیادی بر سیستم درمانی کانادا تحمیل کند، نداشته باشد. ممکن است نیاز به انجام معاینات پزشکی توسط پزشکان مورد تایید IRCC باشد.
درک دلایل ریجکتیهای قبلی (در صورت وجود) و رفع آنها: اگر قبلاً درخواست ویزای شما برای کانادا یا کشور دیگری رد شده است، باید دلایل آن را به دقت بررسی کرده و در درخواست جدید، آن نواقص را برطرف نموده و در صورت لزوم، توضیحات قانعکنندهای ارائه دهید.
مشاوره با کارشناسان مهاجرت معتبر (در صورت نیاز): اگر پرونده شما پیچیده است، یا در مورد صحت و کامل بودن مدارک خود اطمینان ندارید، یا با قوانین و رویههای مهاجرتی آشنایی کافی ندارید، میتوانید از خدمات یک مشاور رسمی و معتبر مهاجرت به کانادا (RCIC) استفاده کنید. آنها میتوانند شما را در آمادهسازی پرونده و انتخاب بهترین مسیر راهنمایی کنند. اما مراقب افراد سودجو و غیرمجاز باشید.
موفقیت در اخذ ویزای کانادا نیازمند توجه به جزئیات، صداقت، و ارائه یک پرونده کامل و قانعکننده است. با پیشبینی دغدغههای احتمالی افسر ویزا و پاسخگویی پیشگیرانه به آنها از طریق مدارک و توضیحات شفاف، میتوانید شانس موفقیت خود را به طور چشمگیری افزایش دهید.
سخن پایانی: آینده مهاجرت ایرانیان به کانادا
مسیر مهاجرت و اخذ ویزای کانادا برای شهروندان ایرانی، همانند سایر ملیتها، مجموعهای از فرصتها و چالشها را در بر دارد. این راهنما تلاش کرد تا با ارائه اطلاعات جامع و بهروز، تصویری روشن از انواع ویزاها، شرایط مورد نیاز، فرآیندهای اجرایی، و آخرین تحولات قانونی، به ویژه تسهیلات اخیر برای ایرانیان، ارائه دهد.
همانطور که در طول این مقاله تاکید شد، قوانین و سیاستهای مهاجرتی کانادا بسیار پویا هستند و به طور مداوم تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، تحولات جهانی، و ملاحظات داخلی کشور تغییر میکنند. بنابراین، برای هرگونه اقدام، اتکا به آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی وبسایت رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) و سایر منابع دولتی معتبر، امری ضروری و اجتنابناپذیر است. این راهنما یک نقطه شروع و یک نقشه راه کلی است، اما مسئولیت نهایی برای کسب اطلاعات دقیق و بهروز بر عهده خود متقاضی است.
چشمانداز مهاجرت ایرانیان به کانادا، با توجه به اهداف بلندمدت کانادا برای جذب مهاجر و همچنین نیاز این کشور به نیروهای کار ماهر و متخصص، همچنان مثبت ارزیابی میشود. تسهیلات موقتی که برای ایرانیان در نظر گرفته شده، میتواند فرصتهای خوبی را برای برخی افراد فراهم آورد. با این حال، نباید فراموش کرد که رقابت برای ورود به کانادا در سطح جهانی بالاست و موفقیت در این مسیر نیازمند برنامهریزی دقیق، صداقت کامل در ارائه اطلاعات، تهیه مدارک بینقص، و پشتکار فراوان است.
کانادا کشوری است که فرصتهای بیشماری را برای رشد و پیشرفت در اختیار مهاجران قرار میدهد. اما این فرصتها به آسانی به دست نمیآیند. با تحقیق، آمادگی، و اقدام مسئولانه و آگاهانه، ایرانیان جویای آیندهای بهتر میتوانند شانس خود را برای تحقق رویای زندگی در کانادا افزایش دهند. امید است این راهنما گامی مفید در این مسیر پرفراز و نشیب اما امیدوارکننده باشد.