عمارت خسروآباد میراثی ماندگار از خاندان اردلان - دور زمین

به گزارش خبرنگاران، عمارت خسروآباد، عمارتی بازمانده از دوران زندیه و تلفیقی از هنر معماری ایرانی است که جلوه خاسی به معماری شهر بخشیده و از زیبایی چشم گیری برخوردار است.

نزدیک عمارت که می شوی اولین چیزی که در نگاه اول خودنمایی می نماید حوض بزرگ واقع در جلوی درب عمارت است که سالیان درازی است مامنی دلنشین برای سیاحت مردم شهر و مکانی برای قول و قرارهای عاشقان دلباخته است.

صدای آبی که از حوض به پایین دست کوچه سرازیر می گردد چنان موسیقی دلنوازی را طنین انداز نموده است که دل هر عابری را آرام و هر دلباخته ای را به یاد دلبر و هر پیری را به یاد دوران جوانی و گذر عمر می اندازد.

خسرو آباد عمارتی است با مساحتی قریب به 6 هزار متر مربع که ساختمان اصلی در وسط باغی زیبا و بی نظیر ساخته شده و جلوه ای از معماری ایرانی را به نمایش می گذارد، این عمارت در سال 1223 هجری قمری توسط حاکم سنندج، امان الله خان اردلان در بلوار شبلی ساخته شده که در نوع خود بسیار زیبا و بی نظیر است.

دل از منظره بیرونی عمارت کنده و از درب ورودی وارد عمارت می شوم و حوض صلیبی شکل وسط حیاط عمارت چنان برای بازدیدکننده ها دلربایی می نماید که نمی توان از کنار این حوض و زیبایی هایش به سادگی عبور کرد.

بدون آنکه قدم از قدم بردارم در گوشه ای از حیاط شکوه و جلال این عمارت را که زمانی مرکز حکومت اردلان ها به ویژه خسرو خان اردلان بوده است به نظاره می نشینم و یاد توصیفی از مک دونالد کینر از اعضای کمیسیون دیپلماتیک بریتانیایی که در سال 1810 میلادی به سنندج سفر نموده و در توصیف عمارت خسروآباد سخن گفته است می افتم، وی می گوید: والی در کاخی باشکوه سکونت دارد و در آنجا چنان درجه ای از حکومت و شکوه و جلال را برقرار نموده که نظیر آن را در هیچ کجای ایران جز دربار ندیده ام.

سرای او همواره برای فراغت بیگانگان گگردده است و همواره مجموعه ای از اسب های نخبه را نزد خود نگه می دارد و خلاصه اینکه محال است این فرمانده که در بالای تالارش نشسته، اطرافش را دوستان و منسوبانش گرفته اند را دید و به یاد دربارهای پرسی و دوگلاس کشور خودمان نیفتاد. ذهنم را لحظه ای به خود مشغول می دارد اینکه این خاندان با این شوکت و هیبت زمانی به دربه دری و آوارگی محکوم شدند و با همه شکوت و مکنت خود از جور روزگار در امان نماندند.

تصور اینکه زمانی عروسی حسن دنیا خانم تنها دختر فتحعلی شاه با خسروخان اردلان در این عمارت زیبا با چه شکوه و جلالی برگزار شده و چندین ماه به جشن و سرور پرداخته شده و تصور زمانی که مستوره اردلان با همه جاه و جلال و زیبایی خود روزگاری در این باغ زیبا مست و خرامان راه رفته و چندین خدمه در خدمت او بوده اند دل هر بیننده ای را بیش از پیش مجذوب خود می سازد.

از زیبایی های تاریخی حیاط دل کنده به سمت عمارت روانه می شوم؛ عمارت در اصل به خانه بزرگی تلقی می شده که مخصوص حاکمان و والیان ایرانی بوده است؛ عمارت خسروآباد از چند بخش مختلف تشکیل شده است که نمای بیرونی عمارت با آجرهای شکیل و گچ بری ها و اُرُسی زیبا تزئیین شده است.

در ورودی عمارت به سبک و سیاح دروازه های قلعه حکومتی ساخته شده است که در نوع خود جالب و کم نظیر است.

بخش اصلی عمارت خسروآباد، یک قصر سلطنتی با ورودی ستون دار که در غرب عمارت قرار گرفته و در ضلع شرقی، غلام گردش ها و یک ایوان ستون دار مشاهده می گردد؛ حمام، اتاق خدمه و درباران، آشپزخانه و اصطبل دیگر قسمت های این عمارت زیبا را شکل می دهند.

یکی یکی پله های عمارت را بالا می روم تا از دیدن دیگر بخش های عمارت بی نصیب نمانم در طبقه سوم عمارت حوضی شبیه به چشمی پر اشک در وسط اتاق های عمارت قرار گرفته است که از قنات های کوه آبیدر سرچشمه و بدون پمپاژ تا ارتفاع دو متر و نزدیک به سقف فوران می نماید که در طول فصل تابستان موجب خنک نگه داشتن عمارت می گردد.

در عمارت خسرو آباد کتیبه ای وجود دارد که نام امان الله خان اردلان والی کردستان، فتحعلی شاه قاجار پادشاه وقت و تاریخ 1223 هجری قمری بر روی آن حک شده است.

امروزه این عمارت زیبا و دل فریب میزبان تعداد زیادی از سیاحتگران داخلی و خارجی و مراسم و مناسبات و کنسرت های موسیقی دانان نام آوازه کُرد است که جدا از آسیب های ممکنه شادابی و سرزندگی خاسی به این عمارت زیبا بخشیده است.