جای خالی استفاده درست از مفاهیم آماری در گسترش علوم - دور زمین

به گزارش خبرنگاران، عبدالحمید رضایی رکن آبادی در مراسم اولین سمینار آموزشی و تجلیل از استاد پیشکسوت آمار ایران، دکتر حسن صادقی که در دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی برگزار گردید، اظهار کرد: همه بر این باور هستیم که آموزش و پژوهش در دانشگاه مکمل یکدیگر بوده و بدون توجه به برنامه ریزی آموزشی مناسب، استفاده از روش های مناسب در تدریس و بهره گیری از مدرسین مجرب، راه برای انجام تحقیقات و پرداختن به امور پژوهشی نیز هموار نخواهد بود.

وی اعلام کرد: متاسفانه امروزه با توجه به وضع قوانین و مقررات یک بعدی به نفع توسعه پژوهش، تاحدی از اهمیت بعد آموزش غافل شدیم. در آموزش آمار به عنوان یکی از علوم ریاضی که منشا کاربردهای فراوانی در علوم مختلف است، نیز این نابسامانی ها موجب شده است آن طور که شایسته است محققین علوم مختلف در کشورمان از علوم اجتماعی و اقتصادی گرفته تا پژوهشگران حوزه های زیستی و فناوری نتوانند به جا و مناسب از روش ها و مفاهیم آماری در گسترش علوم گوناگون بهره مند شوند.

رضایی رکن آبادی خاطر نشان کرد: در چنین شرایطی ضرورت برگزاری سمینارهای ادواری آموزش آمار کاملا محسوس بوده و لزوم برگزاری آن را بیش از پیش نمایان می سازد. قطعا با ارتقا شیوه های آموزشی، روز آمدی متون درسی و تربیت معلمان زبردست آمار و احتمال در کشور گامی بلند در راستای توسعه این علم برداشته و بهره گیری از توانمندی های آن را در سطح جامعه فراهم می آوریم.

وی اعلام کرد: با توجه به برخورداری اغلب گروه های آموزشی آمار دانشگاه های کشور از اساتید و محققین توانمند در امر آموزش، با اندکی عنایت به این امر مهم از سوی همه دست اندرکاران تعلیم و تربیت در کشور، چشم انداز روشنی را در این زمینه پیش رو خواهیم داشت.

استاد آمار دانشکده ریاضی دانشگاه فردوسی در ادامه سخنانش در خصوص دکتر حسن صادقی، استاد پیشکسوت آمار ایران، یادآور شد: هرگاه سخن از آموزش باشد بی گمان نقش معلمین و اساتید توانمند مانند ستاره هایی درخشان در آسمان دانش جلوه نمایی می نماید و دکتر حسن صادقی جدای از این مطلب نیستند. یکی از برجسته ترین اساتید آمار که در همه مقاطع آموزشی با تدریس آمار و ریاضی نقش ارزنده ای در تربیت هزاران نفر از افراد موثر در جامعه امروز کشورمان ایفا نموده و در دوره های متوالی به عنوان رئیس انجمن آمار ایران خدمات شایانی را نیز به جامعه آماری عرضه نموده است، استاد دوست داشتنی گروه آمار دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد، دکتر حسن صادقی است.

وی اضافه نمود: بنده افتخار شاگردی ایشان را داشتم و همه افرادی که از کلاس درس این استاد بزرگوار بهره مند شدند، بر این واقعیت تاکید دارند که دکتر صادقی از زوایا و شئون مختلف، معلم و استادی بی نظیر هستند و با تمام وجود با منش عالی و تدریس هنرمندانه خود همه شاگردان را مجذوب و مدیون خود می نمایند. شایسته است با پیروی از فرمایشات گهربار امام سجاد (ع) حق معلم و آموزگار خود را با بزرگ داشتن او به جا آوریم و همچنان سخنان او را خوب گوش کنیم و آن ها را فرا گیریم.

آموزش آمار را اولین بار از زبان دکتر صادقی شنیدم

در ادامه پارسیان، استاد گروه آمار دانشگاه تهران اظهار کرد: بنده دکتر صادقی را از سال 1359، پس از بازگشتم به کشور، از کنفرانس ریاضی که در مشهد برگزار گردید می شناسم. طبعا جوانی کم تجربه بودم و با بعضی از واژگان ناآشنا و اولین بار دو کلمه آموزش آمار را از زبان ایشان شنیدم که طبق معمول با حرارت خاص و کلمات حساب شده اعلام کردند.

وی اضافه نمود: اولین جرقه و زنگ نزدیکی و فشردن دست دوستی را با آموزش آمار با ایشان آغاز کردم بی شک دغدغه آن روزهای دکتر صادقی را پس از گذشت نزدیک به 40 سال بهتر درک می کنم. بیشترین دوره همکاری و همراهی بنده با دکتر صادقی به سال های 1381 الی 1385 برمی گردد.

استاد گروه آمار دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: در این سال ها دکتر صادقی در تهران بود و رئیس انجمن آمار ایران و بنده هم عضو اصلی هیئت مدیره انجمن بودم بی اغراق سکونت ایشان در تهران و مدیریت دکتر در این دو دوره متوالی برای انجمن مبارک و نعمتی بود.

وی با بیان اینکه از نظر من دو دوره 83-81 و 85-83 از پربارترین دوره های هیئت مدیره انجمن آمار ایران محسوب می گردد، گفت: مروری بر مباحث انجام گرفته در این دوره ها و تصمیمات اتخاذ شده موید این ادعای بنده است، از خصوصیات بارز دکتر صادقی در این دو دوره را می توانم طرف مشورت قرار دادن اعضا هیئت مدیره و اجماع در انجام کارها بیان کنم.

پارسیان اضافه نمود: حضور اینجانب در انجمن آمار ایران و در خدمت ایشان بودن برای من یک توفیق الهی بود و ذوق و علاقه ایشان در کار و خدمت برای انجمن و جامعه آماری کشور و توجه به مسائل آموزش آمار را از نزدیک احساس کردم. دکتر صادقی دوستی صمیمی است و در نقدهای ضروری کوتاهی نمی نماید. علی رغم اینکه ممکن است خوشایند بعضی از افراد نباشد، بنده از صراحت لهجه و نقدهای ایشان لذت بردم.

یادگیری و دانستن مطالب جدید، همیشه ذهن و فکر مرا مشغول نموده است

استاد پیشکسوت آمار ایران نیز در این مراسم گفت: یادگیری و دانستن مطالب جدید، همیشه ذهن و فکر مرا مشغول نموده است و هنوز هم مایلم اگر موقعیتی به وجود آید از دانشجویان و اساتید برجسته مطالبی را بیاموزم.

دکتر حسن صادقی اظهار کرد: آغاز تحصیلاتم از مکتب های قدیمی و از چهار سالگی است و سرانجام تحصیلات رسمی در سال 1352 است. سرانجام شش ساله ابتدایی از تنها دبستان بخش تربت جام در سال 1328، سرانجام دوره متوسطه از تنها کلاس ششم ریاضی در شهر مشهد در سال 1334، سرانجام دوره کارشناسی در رشته ریاضی از دانش سرای عالی شهر مشهد در سال 1338، سرانجام دوره دکتری در رشته آمار از دانشگاه پل ساباته شهر تولوز کشور فرانسه در سال 1352 بود.

وی اضافه نمود: لذت آموزش و انتقال مطلب به دیگران را زمانی بردم که هنوز دانش آموزی بیشتر نبودم. در سال ششم ابتدایی درسی به نام حساب داشتیم که علاوه بر ریاضی مقدماتی مطالبی در ارتباط با مرابحه و قسط السنین در آن بود که شامل تمرین های مسئله ای می شد، از اینکه در درس توانایی خوبی داشتم، به پیشنهاد معلم این درس که ناظم مدرسه هم بود، بعضی از شب ها در پرتو نور چراغ توری و تحت نظارت این معلم، در کلاس حاضر می شدیم و من در پای تخته سیاه به حل تمرین ها می پرداختم و توضیحات لازم را هم می دادم.

این استاد پیشکسوت آمار ایران اعلام کرد: از این نظر هم مورد توجه مسئولین دبستان بودم و در سال 1334 به استخدام آموزش و پرورش خراسان درآمدم و در تنها دبیرستان سه کلاسه شهر تربت جام به تدریس پرداختم. جالب است اضافه کنم که نه تنها ریاضی بلکه دروس فیزیک، شیمی، طبیعی و حتی درس دینی هم تدریس کردم.

صادقی توضیح داد: هنوز برنامه درسی آن موقع را به یادگار دارم. قبل از انقلاب به مدت سه سال معاونت و سپس سرپرستی دوره های شبانه دانشگاه فردوسی را داشتم که شامل همه رشته های دانشکده علوم و دانشکده ادبیات می شد. بعد از انقلاب هم مدتی مدیر کل امور دانشجویی و مدتی هم مدیر گروه آمار بودم که سپس به فرصت مطالعاتی رفتم، دو دوره دو ساله دبیر انجمن آمار ایران و یک دوره هم بازرس انجمن بودم.

استاد حسن صادقی هیچ نکته ای را بدون اثبات نمی پذیرفتند

دکتر مجتبی میر صالحی، استاد گروه برق دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه مراسم گفت: من در سال های 1347 تا 1349 افتخار شاگردی استاد حسن صادقی را داشتم. در آن سال ها ایشان قبل از اخذ درجه دکتری به عنوان دبیر ریاضی در دبیرستان ها تدریس می کردند و از معروف ترین دبیران ریاضی مشهد بودند.

وی اضافه نمود: دکتر در آموزش بسیار متعهد و منضبط بودند و برای دروسی که تدریس می کردند، جزوات بسیار مفیدی تالیف نموده بودند که به صورت کپی در اختیار شاگردان قرار می دادند. مسائلی که در این جزوات مطرح شده بود بسیار جامع و حاوی همه نکات درس بود و در تدریس هم بسیار دقیق بودند و بر خلاف آنچه متاسفانه امروز در اکثر دبیرستان ها رسم شده است، همه نکات را در کلاس بیان می کردند تا مطلب ناگفته ای باقی نماند.

استاد گروه برق دانشگاه فردوسی مشهد توضیح داد: در نوشتن مطالب بر روی تخته سیاه هم شیوه خاص خود را داشتند اشکال هندسی و روابط ریاضی را با دقت و با استفاده از گچ های رنگی به صورت زیبایی روی تخته می نوشتند. همیشه از گوشه بالا و سمت چپ تخته آغاز می کردند و پس از عبارت به نام خدا در ستون های موازی که با کشیدن خط های عمودی از هم جدا می کردند و مطالب را می نوشتند.

وی اعلام کرد: معمولا در سرانجام جلسه تخته کلاس پر شده بود و همه نکات درس روی آن قرار داشت. ایشان تنها به گفتن مطالب بسنده نمی کردند، بلکه از دانش آموزان در مورد حل مسائل درس می پرسیدند و برای این کار در انتهای کلاس می نشستند و به صورت تصادفی دانش آموزان را به پای تخته می فرستادند. هر جمله ای که دانش آموز بیان می کرد، دلیل آن را سوال می کردند و هیچ نکته ای را بدون اثبات نمی پذیرفتند. شیوه تدریس و تعهد اخلاقی شان به آموزش، الگویی برای شاگردان شان از جمله من شد.

میرصالحی خاطر نشان کرد: در سال 1349 که از دبیرستان فارغ التحصیل شدیم، ایشان برای ادامه تحصیل عازم فرانسه بودند به یاد دارم که در زمان خداحافظی با کلاس، فرمودند ان شاء الله همدیگر را در دانشگاه می بینم که این اتفاق رخ داد ایشان پس از اخذ درجه دکتری به دانشگاه فردوسی مشهد پیوستند و چند تن از دانش آموزان سابق شان از تدریس شان در دانشگاه بهره مند شدند.

ابوالقاسم بزرگ نیا، استاد گروه آمار دانشگاه فردوسی مشهد نیز در ادامه مراسم طی سخنانی اظهار کرد: نام زیبای دکتر حسن صادقی به عنوان مجموعه تمام محاسن و صادقی به عنوان صدق این معناست. استاد عزیز دوست و همبازی و همکلاسی تمام مراحل تحصیلی بنده بوده و به این افتخار می کنم.

وی اعلام کرد: دکتر صادقی استادی توانا، بی نظیر و شهره آفاق هستند در نظم و ترتیب و تسلط بر مطالب درسی معلمی بسیار توانا و واجد تمام نکات برجسته هستند. مطالب درسی را به صورتی مرتب و منظم و با بیانی شیرین و جالب توجه بیان می نمایند که مستمع را شیفته خود می سازند و به تصدیق همکاران و دانشجویان که اغلب آن ها از اساتید برجسته دانشگاه هستند یکتا و منحصر به فرد است و در این دوران طولانی دوستی از ایشان بهره ها بردم که چراغ راهم بوده است.