بوینی یوغون ؛ تنها قلعه آدم خوار ایران - دور زمین

چون معلوم نبود که چه بر سر این افراد آمده است، محلیان می گفتند گویی این قلعه آن ها را بلعیده است! با ادامه داشتن این فرایند، کم کم این دژ در میان اهالی روستا به قلعه آدم خوار مشهور شد و داستان های بی تعداد و بسیار زیادی درباره آن دهان به دهان در میان مردم محلی پیچید.

البته وقتی علم و دانش بشر پیشرفت می نماید، کم کم افسانه ها و داستان های خیالی هم از بین می فرایند و مردم علت اصلی بسیاری از اتفاقات را کشف می نمایند. مثلا معمای این قلعه مخوف را پژوهشگران به نوعی حل نموده اند. به علت صعب العبور بودن راستا، گاه گردشگران از آن سوی قلعه و تپه بر می گشتند که چنین تصور می شد رفتگان دیگر برنگشتند.

در واقع قلعه بوینی یوغون هم مانند بسیاری از مکان های تاریخی اسرار آمیز، خرافات زیادی به همراه دارد و شاید علتش را بتوان متروک ماندن آن برای مدت طولانی دانست. قلعه بوینی یوغون که از مهم ترین قلعه های قبل از تاریخ اسلام در ایران است هم از قصه پردازی های محلیان که آن ها هم انتقال دهنده داستان های اجدادشان هستند، مصون نمانده است.

این قلعه معماری سنگی بسیار جذابی دارد که در جهان کم نظیر است و باعث شده است قلعه بوینی یوغون به سایت موزه روباز باستان شناسی در کشور تبدیل گردد.

سنگ های درشت به ضخامت 2 تا 5 متر برای محافظت از اهالی قلعه چیده شده اند. دیواره های سنگی ای به ارتفاع حدود 300 متر قلعه را از دو جناح شمال و جنوب غیرقابل نفوذ نموده اند. جناح های قابل نفوذ هم با دیوارهایی از سنگ و ساروج به شکل غیرقابل نفوذ درآمده بوده اند که اکنون از آن دیوارها جز نشانه هایی چیزی باقی نمانده است.

برای بالا رفتن از کوه و قلعه پله هایی وجود دارد که حاصل تراش سنگ ها است و صعود به قلعه را بسیار آسان نموده است اما گذر از بعضی قسمت ها کار صخره نوردان است.

بالای این کوه سنگی 6 حوضچه (آب انبار) دست ساز وجود دارد که حاصل تراش سنگ از کف قلعه است و این نشان از توانایی و هنر ساکنان در تراش و کندن کوه دارد و گویا آب باران و برف در آنها ذخیره شده و مورد استفاده ساکنان قلعه قرار می گرفته است.

اهالی روستا معتقد هستند این حوضچه ها عمقی بیشتر از آنچه که دیده می گردد، دارند و منابع آبی زیادی در آنها ذخیره می گردد. جوی های کوچک سنگی روی صخره های قلعه دیده می گردد که برای راهنمایی برفاب و باران به حوضچه تراش خورده اند.

عمده مصالح به کار رفته در این دژ سنگ و ساروج است. ملاط ساروج به خوبی قابلیت خود را در طول تاریخ به اسم چسباننده سنگها نشان داده است. البته برای فضاهای داخل قلعه از مصالحی چون آجر و خشت هم استفاده شده است.

تاریخ 4000 ساله

آثار به جا مانده در این مکان نشان از تاریخ 4هزار ساله دوران مفرغ و آهن دارد. دوران اشکانی، همزمان با جنگ های ایران و روم دوره رونق این قلعه بوده است و جالب است که قلعه در این دوره بیش از آن که کاربرد نظامی داشته باشد محل سکونت بوده است.

کارشناسان معتقدند وسعت بالغ بر 300 هکتار و چندلایه ای بودن قلعه نشان دهنده استمرار سکونت انسان از دوره اشکانی تا دوره صفوی در آن است.

قلعه بوینی یوغون از مهم ترین دژهای آذربایجان در دوران تاریخی و صدر اسلام و حتی بعد از آن بوده است. به نظر می رسد موقعیت خاص طبیعی، وفور آب و غذا از دلایل انتخاب مکان قلعه بوده و به علت سرمای استخوان سوز منطقه تاب مقاومت در زمستان برای دشمنان تقریبا ناممکن بوده است.